روش های مفصل بندی در کابل های ویژه چاه آب

روش های مفصل بندی در کابل های ویژه چاه آب : آب فراوان ترین ماده مرکب شناخته شده است که 70 درصد سطح زمین را تشکیل می دهد ، لیکن تنها 2/8 درصد آن قابل شرب می باشد که منابع زیر زمینی آن از طریق چاه ها در اختیار انسان قرار می گیرد .

بر این اساس استفاده از الکتروپمپ برای استخراج آب از دل زمین امری ضروری و اجتناب ناپذبر است . اما این الکترو پمپ ها برای بهره برداری باید از طریق کابل های ویژه تغذیه گردند . و  این کابل ها در محل اتصال می بایستی با تکنولوژی خاص مفصل بندی شوند . از آنجا که کیفیت مفصل بندی کابل های شناور در آب مستقیما” در طول عمر کابل و در نتیجه بر طول عمر  الکتروپمپ ها تاثیر گذار می باشد ، لذا انجام مفصل بندی به روش مناسب و صحیح هزینه ها را کاهش و بهره وری را افزایش  خواهد داد .

در حال حاضر 3 شیوه مفصل بندی رایج در کابل های ویژه استفاده در چاه آب مورد استفاده قرار می گیرد که عبارتند از :

• روش استفاده از آپارات
• روش استفاده از مفصل حرارتی
• روش استفاده از مفصل رزینی

روش استفاده از آپارات

آپارات سنتی ترین شیوه مفصل بندی کابل های ویژه استفاده در چاه آب است ، در این روش ابتدا سر رشته سیم ها در کابل برای موف بندی آماده می گردد . برای این کار عایق سیم را به اندازه مورد نیاز از هادی جدا می نمائیم . موف قطعه ای است مسی برای دو سر سیم که سر هادی سیم پرس می گردد ، باید توجه داشت که سایز موف متناسب با سایز هادی انتخاب گردد و با پرس فشاری مناسب با سایز موف پرس شود زیرا پرس کم تر باعث قطع شدن رشته های مس هادی سیم و پرس سایز بالا باعث جداشدن و رها شدن رشته های هادی سیم از داخل موف می گردد .

بر این اساس سر رشته های سیم هم رنگ را با موف به هم اتصال می دهیم( ابتدا و انتها و وسط موف را بر روی هادی سیم پرس می کنیم ) ، سپس روی رشته سیم ها و موف را با نوار چسب دار مربوطه کاملا” پوشش می نمائیم .

مزایا و معایب :

عمده مزیت این روش عدم نیاز به ابزارآلات خاص می باشد ، اما بدلیل وجود معایب بسیار از جمله مقاومت عایقی نامناسب ، پایین بودن مقاومت مکانیکی در برابر فشارهای وارده ، آب بندی نامناسب مفصل و ورود آب بداخل آن بر اثر فشار هیدرواستاتیکی آب و … بهره گیری از این روش توصیه نمی گردد .

روش استفاده از مفصل حرارتی

در مفصل حرارتی از تیوپ های حرارتی یا ترموفیت استفاده می شود. این تیوپ ها از مواد پلی اولفین ، که عایق الکتریکی بوده و مشخصات مکانیکی بسیار خوبی دارند ساخته شده است. این تیوپ ها در اثر حرارت بالای 125درجه سانتیگراد منقبض و قطر آنها تا اندازه مشخصی کاهش می یابد.

جهت انجام این مفصل بندی در یک کابل سه رشته بایستی اقلام زیر آماده گردد :

• یک عدد ترموفیت بزرگ
• سه عدد ترموفیت کوچک
• سه عدد موف

بایستی توجه داشت که اقلام فوق می بایستی متناسب با سایز کابل در نظر گرفته شود . در این روش ابتدا سیم ها برای موف بندی آماده می گردد . برای این کار عایق سیم را به اندازه مورد نیاز از هادی جدا می نمائیم .

موف قطعه ای است مسی برای دو سر سیم که سر هادی پرس می گردد ، ضمنا” باید توجه داشت که سایز موف متناسب با سایز هادی انتخاب گردد و با پرس فشاری مناسب با سایز موف پرس شود زیرا پرس کم تر باعث قطع شده رشته های هادی سیم و پرس سایز بالا باعث جداشدن و رها شدن رشته های هادی از داخل موف می گردد . بر این اساس سر رشته سیم های هم رنگ را با موف به هم اتصال می دهیم ( ابتدا و انتها و وسط موف را بر روی هادی سیم پرس می کنیم ) .

باید توجه داشت پیش از موف بندی هریک از ترموفیت های کوچک بایستی بر روی رشته سیم ها قرار داد شود . اولین نکته در این مفصل بندی  این است که عایق سیم های کابل باید بمقدار بیشتری برداشته شود تا اندازه ارتفاع سیم برای موف بندی کافی باشد ، پس از موف بندی فیت های حرارتی را بر روی موف و عایق قرار داده و حرارت می دهیم تا کاملا” شرینگ گردند .

بایستی توجه داشت که جهت حصول نتیجه بهتر حرارت می بایستی از وسط فیت به سمت طرفین اعمال گردد و نیز استفاده از سشوارصنعتی بدلیل خروجی حرارت کنترل شده بر سایر تجیزات اولویت دارد .

سپس روکش توموفیت نهایی را بر روی رشته سیم های عایق شده قرار داده و حرارت می دهیم تا بصورت کامل شرینگ شده و بسته شود و درنهایت ابتدا و انتهای مفصل توسط چسب برق عایق می گردد تا آب به داخل آن نفوذ نکند .

روش های مفصل بندی در کابل های ویژه چاه آب

مزایا و معایب :

حسن این روش این است که بسیار سریع انجام می گردد ، ولی روش استفاده از مفصل حرارتی بدلیل اینکه به هنگام نصب مقاومت مکانیکی در برابر فشارهای گوناگون وجود ندارد توصیه نمی گردد زیرا در صورت صدمه دیدن نفوذ آب را به داخل مفصل و نهایتا” کابل را دربر خواهد داشت .

روش استفاده از مفصل رزینی

بهترین شیوه مفصل بندی کابل ، بهره گیری از مفصل رزینی می باشد که از لحاظ مقامت عایقی و مقاومت مکانیکی از دو روش بیان شده بهتر است . پکیج این روش شامل دو عدد قالب تلق ، یک عدد درپوش ، چسب رزین . جداکننده رشته های فاز می باشد . چسب رزین از ترکیب دو نوع چسب حاصل می گردد که پس از مخلوط شده بعد از یکساعت خشک می شود .

یکی از مواردی که در هر روش بایستی مد نظر قرار گیرد این نکته است که رشته سیم های فاز وقتی قرار است به هم متصل شوند در نقاطی که بهم می رسند باید جدا از هم باشند تا بدلیل قرارگیری موف ها در کنار هم اتصال صورت نگیرد ، ضمنا” بحث رنگ بندی سیم ها نیز اهمیت دارد . از نکات مهم دیگر تاریخ مصرف رزین می باشد زیرا در صورت انقضاء تاریخ مصرف چسب پس از مدتی همانند خمیر شده و جدا می گردد لذا فاقد استحکام لازم خواهد بود .

در برخی شرایط محیطی که امکان استفاده از همه ابزار استاندارد همانند موف وجود ندارد ، باید جهت اتصال رشته های هادی سیم به یکدیگر دو قطعه از هادی که عایق الکتریکی آنها برداشته شده است روی هم قرار گرفته  و  با استفاده از سیم مسی ( از نوع هادی ) کاملا” بسته بندی شود و کل قسمت بسته بندی با لحیم آبکاری شود .

این تنها شیوه ای است که  می تواند از اتصال کامل بر خوردار باشد ، بقیه شیوه ها به مرور زمان اتصال خور را رها کرده و باعث بوجود آمدن جریان نشتی می گردند .

باید توجه داشت که مفصل بندی به روش رزینی بهترین نوع مفصل بندی کابل می باشد ، اما این روش نیز دارای معایب زیر است که می بایستی مد نظر قرار گیرد :

رزینی که در داخل قاب تلقی قرار می گیرد برای خشک شدن به زمان زیادی نیاز دارد که در تابستان این زمان بین نیم تا یکساعت و در زمستان احتمال افزایش این زمان به علت سردی هوا تا سه ساعت نیز وجود دارد لذا قبل از شروع مفصل بندی باید این زمان لحاظ گردد .

در روش مفصل بندی رزینی نحوه صحیح مفصل بندی به این صورت است که موف ها تا حدی از هم فاصله داشته باشند که تحت هیچ شرایطی تماس الکتریکی بین فازها بوجود نیاید .

پس از موف بندی ، آماده سازی و مخلوط کردن رزین جداکننده فازها را بر روی رشته های سیم  قرار می دهیم و بایستی دقت کرد که فازها از لحاظ مکان قرارگیری اتصال متفاوت باشند ضمنا اگر جداکننده فاز در دسترس نبود می توان از قطعه های روکش جهت جداسازی بهره گرفت .

پس از این مرحله کابل را درون قاب قرار می دهیم ، در انتهای قاب شیارهایی تعبیه شده تا اگر احیانا” سایز کابل بزرگتر بود بتوان شیارها را جداکرد تا کابل درون تلق بصورت کامل قرار گیرد . پس از بستن دو قسمت قاب برای جلوگیری از خروج احتمالی رزین ابتدا و انتهای آن را با چسب برق می بندیم و سپس رزین را داخل محفظه تلقی می ریزیم .

پس از ریختن نیمی از رزین با تکان دادن آهسته محفظه حباب های هوای داخل رزین را تخلیه کرده و سپس مابقی رزین را داخل محفظه تخلیه می نمائیم در انتها با تکان دادن آهسته محفظه حباب ها را خارج و درپوش محفظه را می بندیم  و تا زمان سفت شدن چسب صبر می نمائیم . باید توجه داشت جهت جلوگیری از تشکیل حبابهای جدید بایستی تا سفت شدن رزین از تکان دادن کابل و محفظه جدا” خودداری کرد .

مزایا و معایب :

مفصل بندی رزینی برای کابل الکترو پمپ های شناور بهترین روش می باشد زیرا مقاومت عایقی و مکانیکی آن بسیار بالاست ، در این روش از رزین جهت عایق بندی استفاده شده که بیشترین مقاومت را دارا بوده و از نفوذ آب جلوگیری می نماید . اما این روش نیز دارای دو ایراد عمده است نخست اینکه بدلیل داشتن حجم زیاد در کابل های قطور امکان نصب در برخی از چاه ها وجود ندارد و دوم اینکه رزین برای سفت شدن احتیاج به زمان زیادی دارد .