کابل‌های ویژه چاه آب، کابل‌های مخصوصی هستند که برای استخراج آب از دل زمین از آن‌ها استفاده می‌شود. همان‌طور که می‌دانید، آب فراوان‌ترین ماده مرکب شناخته شده‌است که % 70 درصد سطح زمین را تشکیل می‌دهد، اما تنها %8.2 ازاین منبع گران‌بها، قابل شرب است که منابع زیر زمینی این حجم آب را از طریق چاه‌ها در اختیار انسان قرار می‌دهند. در این مطلب ما به انواع روش‌های مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب اشاره کرده و معایب و مزایای هرکدام از آن‌ها را با شما در میان می‌گذاریم:
کابل‌های ویژه چاه آب چه نقش در استخراج آب دارند؟
استفاده از الکتروپمپ برای استخراج آب از دل زمین، یک امر ضروری و اجتناب‌ناپذبر است. اما نکته‌ی مهمی که وجود دارد این است که، الکتروپمپ‌ها برای بهره‌برداری باید از طریق کابل‌های ویژه تغذیه شوند و این کابل‌ها در محل اتصال باید با تکنولوژی خاص مفصل‌بندی شوند. از آنجا که کیفیت مفصل‌بندی کابل‌های شناور در آب به طور مستقیم در طول عمر کابل و در نتیجه بر طول عمر الکتروپمپ‌ها تاثیر می‌گذارد، انجام مفصل‌بندی به روش مناسب و صحیح، موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری سیستم می‌شود.
برای خرید سیم و کابل می‌توانید با کارشناسان شرکت دانش بنیان سیمند کابل تماس حاصل فرمایید.
انواع روش‌های مفصل‌بندی در کابل‌های ویژه چاه آب
در حال حاضر 3 روش مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب وجود دارد که عبارت‌اند از:
- آپارات
- مفصل حرارتی
- مفصل رزینی
استفاده از آپارات در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب
آپارات سنتی‌ترین شیوه مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب است، در این روش ابتدا سر رشته سیم‌ها در کابل برای موف‌بندی آماده می‌شوند. برای این کار، کافی است تا عایق سیم را به اندازه‌ی مورد نیاز از هادی جدا کنید.
«موف» یک قطعه‌ی مسی است که برای اتصال 2 سرِ سیم از آن استفاده می‌شود و هادی سیم‌ها درون آن پِرِس می‌گردد. باید مراقب باشید تا اندازه‌ی موف دقیقا متناسب با سایز هادی باشد تا اتصالی ایمن و پایدار برقرار گردد.
در هنگام پرس نیز باید از ابزار مناسب و فشار استاندارد استفاده کنید؛ زیرا اگر فشار پرس کمتر از حد لازم باشد، بخشی از رشته‌های مسی قطع می‌شوند و در صورت زیاد‌بودن فشار هم رشته‌های هادی از داخل موف جدا و رها خواهند شد.
با این استراتژی، در گام اول، رشته‌های هم‌رنگ سیم را با استفاده از موف به هم متصل کنید و بخش‌های ابتدایی، میانی و انتهایی آن را هم روی هادی‌ها پرس کنید. در پایان، باید مطمئن شوید کل ناحیه‌ی اتصال به‌صورت کامل با نوار چسب مخصوص پوشش داده شده‌اند.
مزایا و معایب استفاده از شیوه‌ی آپارات در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب
مهم‌ترین مزیت این شیوه، بی‌نیازی به استفاده از ابزار آلات است. اما استفاده از این روش معایبی همچون:
- مقاومت عایقی نامناسب
- پایین‌بودن مقاومت مکانیکی در برابر فشارهای وارده
- آب‌بندی نامناسب مفصل
- ورود آب به داخل آن بر اثر فشار هیدرواستاتیکی آب.
با توجه به معایب بی‌شمار اشاره شده، استفاده از این روش، پیشنهاد نمی‌شود.
استفاده از مفصل حرارتی در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب
در مفصل حرارتي از تيوپ‌هاي حرارتي یا ترموفیت استفاده مي‌کنید. اين تيوپ‌ها از مواد پلي‌اولفين ساخته می‌شوند، که عايق الکتريکي بوده و مشخصات مکانيکي بسيار خوبي دارند. ترموفیت‌ها در اثر حرارت بالاي 125درجه سانتی‌گراد منقبض و قطر آن‌ها تا اندازه‌ی مشخص کاهش پیدا می‌کند. برای انجام مفصل‌بندی در یک کابل سه‌رشته باید اقلام زیر را آماده کنید:
- یک ترموفیت بزرگ
- 3 ترموفیت کوچک
- 3 موف
نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه کنید، این است که اقلام فوق باید متناسب با سایز کابل در نظر گرفته شوند. در این روش ابتدا سیم‌ها برای موف‌بندی آماده می‌شوند. برای این کار عایق سیم را به اندازه مورد نیاز از هادی جدا می‌کنید، سپس موف را با توجه به همان نکاتی که در بخش آپارات گفتیم، متناسب با سایز هادی انتخاب کرده و با پرس فشاری مناسب با سایز موف آن را پرس می‌کنید.
حواس‌تان به این نکته باشد که پرس کمتر موجب قطع رشته‌های هادی سیم و پرس با شدت بالا هم موجب جداشدن و رهاشدن رشته‌های هادی از داخل موف می‌گردد.
باید توجه داشته‌باشید پیش از موف‌بندی هریک از ترموفیت‌های کوچک باید روی رشته‌سیم‌ها قرار داده شوند. اولین نکته در این مفصل‌بندی، این است که عایق سیم‌های کابل باید به مقدار بیشتری برداشته شوند تا اندازه ارتفاع سیم برای موف‌بندی کافی باشد. پس از موف‌بندی، فیت‌های حرارتی را روی موف و عایق قرار داده و حرارت می‌دهید تا به طور کامل شرینگ شوند.
توجه داشته‌باشید برای دست‌یابی به نتیجه‌ی بهتر، حرارت باید از مرکز فیت به سمت طرفین اعمال گردد. همچنین استفاده از سشوار صنعتی چون خروجی حرارت کنترل شده دارد در مقایسه با سایر تجهیزات حرارتی گزینه‌ی بهتری است
در گام بعدی، روکش توموفیت نهایی را روی رشته‌سیم‌های عایق شده قرار داده و حرارت دهید تا به‌صورت کامل شرینگ شده و بسته شود و درنهایت ابتدا و انتهای مفصل را توسط چسب برق عایق کنید تا آب به داخل آن نفوذ نکند .
مزایا و معایب استفاده از مفصل حرارتی در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب
مزیت قابل توجه این روش، انجام سریع آن است. اما استفاده از این شیوه به دلیل عدم مقاومت مکانیکی مناسب در هنگام نصب توصیه نمی‌شود. چون در صورت آسیب دیدن مفصل، آب به داخل آن نفوذ کرده و به کابل آسیب وارد می‌شود.
استفاده از مفصل رزینی در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب
بهترین شیوه مفصل‌بندی کابل، استفاده از مفصل رزینی است که از لحاظ مقاومت عایقی و مکانیکی بر سایر روش‌ها برتری دارد. پکیج مفصل رزینی شامل موارد زیر است:
- 2 عدد قالب تلق
- یک عدد درپوش
- چسب رزین
- جداکننده رشته‌های فاز
چسب رزین از ترکیب 2 نوع چسب به دست می‌آید که پس از مخلوط‌شدن و گذشت زمان یک ساعته خشک می‌شوند.
مراحل اجرای شیوه مفصل‌بندی رزینی
- ریختن رزین در قالب تلقی
در این شیوه رزین در قالبی تخت ریخته می‌شود تا خشک و سفت گردد. خشک و سفت‌شدن رزین زمان زیادی می‌برد؛ به‌طوری‌که در فصل تابستان حدود 0.5 تا یک ساعت و در فصل زمستان به علت دمای پایین، تا 3 ساعت زمان می‌برد. بنابراین، پیش از آغاز عملیات مفصل‌بندی باید این مدت زمان را در برنامه کاری خود در نظر بگیرید.
- قرار دادن موف‌ها در فاصله مناسب از هم
در اجرای صحیح مفصل‌بندی رزینی، موف‌ها باید به‌اندازه‌ای از هم فاصله داشته باشند که تحت هیچ شرایطی تماس الکتریکی بین فازها ایجاد نشود. پس از انجام موف‌بندی، رزینِ جداکننده‌ی فازها روی رشته‌های سیم ریخته می‌شود. نکته مهم این است که موقعیت فازها نسبت به یکدیگر متفاوت باشد تا از ایجاد اتصال احتمالی جلوگیری شود. در صورت در دسترس نبودن جداکننده فاز، می‌توان از قطعات روکش برای این منظور استفاده کرد.
- قرار دادن کابل درون قاب تلقی
در مرحله بعد، کابل را درون قابی تلقی قرار می‌دهید. در انتهای قاب، شیارهایی وجود دارد تا در صورت بزرگ‌بودن قطر کابل، بتوان بخشی از شیارها را جدا کرده و کابل را به‌طور کامل درون محفظه جای داد. پس از بستن دو نیمه‌ی قاب، برای جلوگیری از خروج احتمالی رزین، ابتدا و انتهای آن را با چسب برق محکم ببندید و سپس رزین را به‌تدریج داخل محفظه بریزید.
- خروج حباب‌های هوای داخل رزین
در حین ریختن نیمی از رزین، باید محفظه را به‌آرامی تکان دهید تا حباب‌های هوای داخل رزین خارج شوند. پس از افزودن بقیه رزین نیز همین کار را تکرار کنید. در پایان، وقتی مطمئن شدید که حباب‌ها کامل خارج شده‌اند، درپوش قاب را گذاشته و در آن را ببندید و تا زمان سفت‌شدن کامل رزین، هرگز آن را تکان ندهید تا حباب جدید تشکیل نشود.
4. نکته مهم و کاربردی که در مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب باید به آن‌ها دقت کنید!
- رشته سیم‌های فاز در نقاط اتصال، باید کاملاً از یکدیگر جدا شده‌باشند تا به دلیل مجاورت موف‌ها، اتصال الکتریکی ناخواسته ایجاد نشود.
- رعایت رنگ‌بندی استاندارد سیم‌ها نیز در این روش اهمیت دارد.
- نکته‌ی مهم دیگر تاریخ مصرف رزین است. در صورتی‌که تاریخ مصرف آن منقضی شده‌باشد، پس از مدتی رزین به حالت خمیری در آمده و از سطح کابل جدا می‌شود. این امر روی استحکام مکانیکی و عایقی مفصل تأثیر بسزایی می‌گذارد.
- اگر امکان استفاده از موف را ندارید، می‌توانید رشته‌های هادی را به روش زیر به هم متصل کنید:
- 2 سر از هادی‌ها را که عایق آن‌ها برداشته شده روی هم قرار دهید.
- با سیم مسی نازک از نوع هادی کاملاً آن را محکم ببندید.
- در نهایت، کل محل اتصال را با لحیم، آب‌کاری و پوشش دهید.
این روش، تنها حالتی است که می‌تواند اتصال الکتریکی کامل و پایدار ایجاد کند؛ سایر روش‌های غیراستاندارد بوده و به مرور زمان باعث افزایش مقاومت تماس و نشتی جریان می‌شوند.
مزایا و معایب استفاده از روش مفصل‌بندی رزینی برای کابل‌های ویژه چاه آب
روش مفصل‌بندی رزینی همان‌طور که اشاره کردیم، به دلیل عملکرد پایدارش در محیط‌های مرطوب، مناسب‌ترین روش برای کابل‌های الکتروپمپ‌های شناور است. این روش مقاومت عایقی و مکانیکی بسیار بالایی ایجاد می‌کند و به‌صورت کامل مانع نفوذ آب به داخل کابل می‌گردد. در کنار مزایای تأثیرگذار این روش، معایبی نیز دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- کابل‌ها به دلیل قطور بودن امکان نصب در تمامی چاه‌ها ندارند.
- رزین برای سفت‌شدن نیاز به زمان زیاد دارد که این امر روند کار را کند می‌کند.
و اما سخن آخر
در مجموع باید گفت: انتخاب روش مناسب برای مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب نقش بسیار مهمی در افزایش طول عمر کابل‌ها و مهم‌تر از آن‌ها، الکتروپمپ‌ها دارد. دراین مطلب ضمن معرفی 3 شیوه‌ی مختلف مفصل‌بندی کابل‌های ویژه چاه آب، متوجه شدیم، بهترین روش به دلیل حفظ مقاومت بالای مکانیکی و عایقی، مفصل‌بندی رزینی است. رعایت اصول فنی در اجرای این روش، از نفوذ آب و ایجاد اتصالی جلوگیری کرده و پایداری سیستم را تضمین می‌کند.
اگر در انتخاب یا اجرای مفصل‌بندی مناسب کابل‌های چاه خود نیاز به راهنمایی دارید، کارشناسان سیمند کابل آماده ارائه مشاوره تخصصی و تأمین تجهیزات استاندارد هستند. با آن‌ها تماس بگیرید تا از راهنمایی کاربردی آن‌ها بهره‌مند شوید.
