جریان الکتریسیته اکنون به بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره بشر تبدیل شده و آثار آن در تمامی جنبه‌های فعالیت‌های انسانی قابل مشاهده است. سیم و کابل‌ها به عنوان یکی ابزارهای انتقال و توزیع برق، نقش حیاتی در تأمین انرژی مورد نیاز جوامع ایفا می‌کنند. یکی از انواع این کابل‌ها، کابل‌های آلومینیوم هستند که هادی‌های آن‌ها از جنس آلومینیوم ساخته شده‌اند.

قیمت کابل آلومینیومی نسبت به کابل‌های مسی کمتر بوده و این کابل به‌ عنوان گزینه‌ای مناسب برای جایگزینی در سیستم‌های برقی به ویژه در خطوط انتقال برق شناخته می‌شوند. عوامل مختلفی درتعیین قیمت کابل آلومینیومی نقش دارند که در ادامه به طور کامل‌تر این عوامل را توضیح خواهیم داد.

کابل آلومینیومی چیست؟

کابل آلومینیومی نوعی کابل الکتریکی است که در آن به جای مس از آلومینیوم به عنوان رسانا، استفاده می‌کنند. اگرچه رسانایی آلومینیوم نسبت به مس کمتر است، اما مزایای دیگری مانند وزن سبک‌تر و مقاومت در برابر خوردگی سبب شده تا خریداران در برخی شرایط خاص و به ویژه در پروژه‌های بزرگ، کابل‌های آلومینیومی را برگزینند. انتخاب آلومینیوم به عنوان ماده اصلی برای ساخت کابل‌ها، به دلیل خواص فیزیکی و اقتصادی این فلز در بسیاری از موارد معقول به نظر می‌رسد. بهره‌مندی از کابل‌های آلومینیومی می‌تواند به بهبود کارایی و کاهش هزینه‌ها در پروژه‌ها کمک کند.

قیمت کابل آلومینیومی به چه عواملی بستگی دارد؟

قیمت کابل آلومینیوم به عوامل گوناگونی بستگی دارد که هر یک به شکل مستقیم یا غیر‌مستقیم بر هزینه نهایی این محصول تأثیرگذار هستند؛ این عوامل عبارتند از:

1)عوامل مرتبط با مواد اولیه

• قیمت آلومینیوم: نوسانات قیمت آلومینیوم در بازار جهانی به عنوان اصلی‌ترین ماده تشکیل‌دهنده کابل، به طور مستقیم بر قیمت تمام شده‌ی کابل مؤثر است. با افزایش یا کاهش قیمت آلومینیوم، تولیدکنندگان مجبور به تنظیم قیمت‌های خود می‌شوند.
• نوع آلیاژ آلومینیوم: آلیاژهای مختلف آلومینیوم با خواص متفاوت، قیمت‌های متفاوتی دارند. به عنوان مثال، آلیاژهایی که دارای مقاومت به خوردگی یا استحکام بالاتری هستند، قیمت بیشتری دارند که به دلیل هزینه‌های بیشتر تولید و فرآوری این آلیاژها است.
• قیمت عایق: نوع عایقی که در تولید کابل استفاده می‌شود، نقش مهمی در قیمت کابل آلومینیومی دارد. عایق‌هایی مانند PVC و XLPE به علت ویژگی‌ها و ضخامت‌های متفاوت، قیمت‌های متفاوتی دارند. در نتیجه، عایق‌هایی که دارای خواص بهتری از نظر عملکرد و ایمنی هستند، هزینه کابل آلومینیومی را افزایش می‌دهند.
• قیمت سایر مواد افزودنی: در فرآیند تولید کابل‌های آلومینیومی، از مواد افزودنی مانند پرکننده‌ها، تثبیت‌کننده‌ها و رنگدانه‌ها استفاده می‌شود. این مواد علاوه بر بهبود ویژگی‌های فنی کابل، قیمت کابل آلومینیومی را نیز تغییر می‌دهند.

2)عوامل مرتبط با مشخصات فنی کابل

• سطح مقطع هادی: یکی از مهم‌ترین مواردی که در تعیین قیمت کابل آلومینیومی نقش دارد، سطح مقطع هادی آن است. هر چه سطح مقطع هادی بزرگ‌تر باشد، مقدار آلومینیوم یا مس مورد نیاز برای تولید کابل افزایش می‌یابد. این موضوع بر قیمت کابل و ظرفیت انتقال جریان اثر گذار است. افزایش سطح مقطع هادی باعث بهبود کارایی کابل در انتقال انرژی می‌شود، اما با افزایش هزینه همراه است.
• تعداد رشته‌ها: تعداد رشته‌های موجود در یک کابل نیز عاملی تعیین کننده در قیمت آن محسوب می‌شود. در کابل‌هایی که رشته‌های بیشتری دارند، فرآیند ساخت پیچیده‌تر بوده و این امر منجر به افزایش هزینه تولید می‌شود. به‌علاوه، کابل‌های چندرشته‌ای انعطاف‌پذیری بیشتری دارند، که این موضوع نیز می‌تواند در برخی کاربردهای خاص، مزیت‌ محسوب شود.
• وجود یا عدم وجود زره: زره یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند به هزینه کابل آلومینیومی افزوده و در عین حال حفاظت بیشتری را ارائه دهد. کابل‌هایی که دارای زره هستند، به دلیل استفاده از مواد اضافی و فرآیندهای ساخت پیچیده‌تر، قیمت بالاتری دارند. این زره‌ها به عنوان محافظ در برابر آسیب‌های فیزیکی و الکتریکی عمل می‌کنند و می‌توانند عمر مفید کابل را افزایش دهند. بنابراین، در انتخاب کابل مناسب، توجه به زره کشی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

3)عوامل مرتبط با محل قرارگیری کابل

• کابل آلومینیومی زمینی: کابل‌های آلومینیومی زمینی به‌طور خاص برای نصب در زیر زمین طراحی شده‌اند. این کابل‌ها دارای روکش و زره مقاوم در برابر رطوبت و فشار هستند، که این ویژگی‌ها آن‌ها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای حفاری‌های زیرزمینی و محیط‌های سخت تبدیل می‌کند. لازم به ذکر است که قیمت این نوع کابل‌ها به دلیل وجود لایه‌های محافظتی بیشتر، نسبت به کابل‌های عادی بالاتر است.
• کابل آلومینیومی هوایی: کابل‌های هوایی از چندین لایه تشکیل شده‌اند که هر کدام وظیفه‌ای خاص دارند. لایه عایق این کابل‌ها از مواد با کیفیتی ساخته می‌شود که توانایی مقاومت در برابر شرایط جوی را دارد. تمامی این ویژگی‌ها موجب می‌شوند که کابل‌های هوایی بتوانند سال‌ها بدون افت کیفیت و با عملکرد مناسب، به فعالیت خود ادامه دهند.

سخن پایانی

با توجه موارد مطرح شده، هزینه کابل آلومینیومی به صورت مستقیم تحت تاثیر کیفیت مواد اولیه، نوع آلیاژ و همچنین نوع و کیفیت عایق‌ها و … است. بنابراین، تولیدکنندگان و خریداران باید با در نظر گرفتن این عوامل، تصمیمات مناسبی اتخاذ کنند؛ تحلیل دقیق این عوامل می‌تواند به بهینه‌سازی هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در استفاده از کابل‌های آلومینیومی کمک شایانی کند.

منبع: Advantages of Aluminum Cable in Electrical Applications