روشنائی معابر

زندگی امروز ایجاب می کند که با پایان گرفتن روز ، فعالیت های اجتماعی پایان نیافته و تا پاسی از شب نیز ادامه پیدا کند . لازمه این امر وجود روشنائی کافی در معابر و خیابان ها   می باشد .

افزایش روز افزون وسایل نقلیه موتوری و عبور و مرور عابرین در خیابان ها ، روشنائی کافی را جهت دید در شب و کاهش تصادفات و تلفات انسانی ضروری می سازد . همچنین روشن ساختن معابر در شب باعث افزایش امنیت اجتماعی شده و از جرائم و تخلفاتی که تاریکی شب پوششی جهت ارتکاب آنهاست می کاهد . پس هدف از روشنائی معابر حفظ سلامت و راحتی رانندگان و عابرین پیاده و افزایش امنیت و بهبود وضع ترافیک در شب می باشد .

مشخصات روشنائی معابر

یک سیستم روشنائی خوب جهت معابر باید دارای خصوصیات مطلوبی باشد که از جمله آن  می توان به موارد زیر اشاره نمود :

ایجاد روشنائی کافی در سطح خیابان

میزان شدت روشنائی لازم جهت معابر بستگی به وضعیت محل ، میزان عبور و مرور ، نوع فعالیت عابرین ، سرعت و حجم ترافیک شبانه دارد . چون در زیر چراغ های ثابت خیابانی ، رانندگان معمولا” اجسام را به صورت اشیاء تیره در مقابل زمینه روشنی که توسط درخشندگی خیابان و اطراف آن ایجاد می شود مشاهده می کنند ، درخشندگی سطح خیابان و در نتیجه ضریب انعکاس آن نیز حائز اهمیت خاص است . انتشارات فیلیپس در این مورد جهت خیابان ها و جاده های مختلف از نظر رنگ و نوع آسفالت ضرایبی را تعریف می کند که با ضرب کردن آنها در شدت روشنائی لازم جهت خیابان با آسفالت معمولی می توان شدت روشنائی روشنائی متوسط لازم جهت خیابان مربوطه را به دست آورد .

لازم به ذکر است که در طراحی روشنائی برای بعضی مکان های خاص مانند تقاطع ها  پل ها ، پیچ ها ، شیب های تند ، میادین و مکانهائی که سابقه تصادف زیادتری داشته باشد می بایست حد روشنائی متوسط بیشتری از مقادیر فوق الذکر قائل شد .

یکنواختی روشنائی در سطح خیابان

علاوه بر رعایت شدت روشنائی توصیه شده روشنائی معابر باید از یکنواختی قابل قبولی نیز برخوردار باشد . انجمن مهندسان روشنائی آمریکا معیار یکنواختی را نسبت شدت روشنائی حداقل به متوسط در سطح خیابان قرار داده است اما بعضی مجامع روشنائی این نسبت را کافی ندانسته و علاوه بر آن نسبت شدت روشنائی حداقل به حداکثر را نیز مورد توجه قرار داده و مقادیری جهت آن توصیه می کنند .

جلوگیری از چشم زدگی حاصل از نور چراغ

هنگامی که اشعه های مستقیم نور چراغ با شدت زیاد در محور دید رانندگان و عابرین قرار گیرد ایجاد چشم زدگی می کند . چشم زدگی از مسائلی است که در طراحی روشنائی مخصوصا” روشنائی معابر باید از آن دوری جست ، زیرا این امر سبب کم شدن دید و ناراحتی عابرین و رانندگان گشته و خطرات تصادف را به دنبال خواهد داشت . جهت جلوگیری از چشم زدگی حاصل از چراغ های خیابانی می توان روشهای مختلفی را به کار برد .

در روش اول با افزایش ارتفاع نصب چراغ جهت خارج کردن چراغ های نزدیک از محور دید رانندگان و عابرین ، چشم زدگی را کاهش می دهد .

در روش دیگر با به کارگرفتن چراغ هائی که شدت نور ماکزیمم آنها در زوایای بزرگ نسبه به محور عمود چراغ که معمولا” در محور دید رانندگان قرار می گیرد اتفاق نمی افتد ، چشم زدگی را کاهش می دهد . این نوع چراغ ها در تقسیم بندی انجمن مهندسان روشنائی آمریکا چراغ با پخش عمودی کوتاه و در نامگذاری برخی کشورها از جمله آلمان و انگلستان به نوع قطع شده معروف است .