کابل هوایی چیست ؟
کابل هوایی (Aerial bundled cable) یکی از مهمترین مؤلفه های خطوط سربار است. انتخاب نوع کابل هوایی مناسب برای خطوط سربار به اندازه انتخاب اندازه هادی اقتصادی و ولتاژ انتقال اقتصادی مهم است. یک هادی خوب باید دارای خصوصیات زیر باشد:
- رسانایی الکتریکی بالا
- استحکام کششی بالا به منظور مقاومت در برابر فشارهای مکانیکی
- هزینه نسبتاً کمتر بدون به خطر انداختن بسیاری از خواص دیگر
- وزن کمتر در واحد حجم
جنس کابل هوایی و ویژگی ها
در ابتدا جنس کابل هوایی از مس بود؛ اما آلومینیوم به دلیل هزینه بسیار کم و وزن سبک تر رسانای آلومینیوم در مقایسه با یک هادی مس با همان مقاومت جایگزین مس شده است. در زیر برخی از مواد که رسانای خوبی محسوب می شوند، بیان می شود.
کابل هوایی مسی
مس: کاربرد مس در کابل هوایی از رسانایی بالایی برخوردار است و استحکام کششی بیشتری دارد. بنابراین، مس به صورت رشته ای کشیده و سخت گزینه مناسبی برای خطوط سربار است. مس دارای چگالی جریان بالایی است و این به معنای ظرفیت حمل جریان بیشتر در واحد سطح مقطع است.
بنابراین، رساناهای مس از سطح مقطع نسبتاً کمتری برخوردار هستند. همچنین، مس دوام دارد. اما به دلیل هزینه بالاتر و در دسترس نبودن، مس به ندرت برای خطوط برق مورد استفاده قرار می گیرد.
کابل هوایی آلومینیومی
آلومینیوم حدود ۶۰٪ از هدایت مس را دارد. به این معنی که برای همان مقاومت، قطر یک هادی آلومینیومی حدود ۱٫۲۶ برابر از رسانای مس است. با این حال، یک هادی آلومینیوم تقریبا نیمی از وزن رسانای معادل مس دارد.
همچنین استحکام کششی آلومینیوم نسبت به مس کمتر است. با توجه به عوامل ترکیبی از هزینه، رسانایی، استحکام کششی، وزن و غیره، آلومینیوم دارای لبه ای نسبت به مس است. بنابراین، آلومینیوم به طور گسترده ای برای هادی های سربار مورد استفاده قرار می گیرد.
کابل هوایی مس کادمیوم
آلیاژهای مس کادمیوم تقریباً ۹۸ تا ۹۹٪ مس و حداکثر ۱٫۵٪ کادمیوم دارند. افزودن حدود ۱٪ کادمیوم به مس، مقاومت کششی را تا ۵۰٪ افزایش می دهد و رسانایی را فقط حدود ۱۵٪ کاهش می دهد. بنابراین، رساناهای مس کادمیوم می توانند برای دهانه های فوق العاده طولانی مفید باشند. با این حال، به دلیل هزینه بالای کادمیوم، چنین هادی هایی ممکن است در بسیاری موارد غیراقتصادی باشد.
مواد دیگر سازنده کابل هوایی
بسیاری از فلزات و آلیاژهای دیگر که برق را هدایت می کنند وجود دارد. نقره از جنس مس بیشتر است، اما به دلیل هزینه بالای آن، در اکثر موارد کاربردی نیست. از فولاد گالوانیزه نیز ممکن است به عنوان هادی استفاده شود.
اگر چه فولاد از استحکام کششی بسیار بالایی برخوردار است، به دلیل ضعف رسانایی و مقاومت بالای فولاد، رسانای فولادی برای انتقال کارآمد با برق مناسب نیستند. آلیاژهای با مقاومت بالا مانند فسفر برنز نیز ممکن است گاهی اوقات در شرایط شدید مورد استفاده قرار گیرند.
انواع کابل های هوایی
همانطور که قبلاً نیز ذکر شد، هادی های آلومینیومی با توجه به عوامل ترکیبی از هزینه، رسانایی، استحکام کششی، وزن و غیره دارای لبه های بیشتری نسبت به رساناهای مس هستند. هادی های آلومینیوم به دلیل کمترین هزینه و وزن کم، رسانای مس را به طور کامل در خطوط برق جایگزین کرده اند.
در زیر چهار نوع متداول از هادی های سربار استفاده شده است که برای انتقال و توزیع سربار برای انتقال نیروی تولید شده از ایستگاه های تولید تا کاربران نهایی استفاده می شود.
به طور کلی، همه نوع کابل هوایی یا هادی به منظور افزایش انعطاف پذیری به صورت رشته هستند. سیم های جامد، به جز سطح مقطع بسیار کوچک، کار با آن بسیار دشوار است.
- AAC: هادی آلومینیوم
- AAAC: رسانای آلیاژ آلومینیوم
- ACSR: هادی آلومینیوم، تقویت شده از فولاد
- ACAR: هادی آلومینیوم، آلیاژ تقویت شده
کابل های هوایی AAC برای ولتاژهای کم از ۱ تا ۳۲ کیلو ولت که تیرهای برق نزدیک به هم هستند کاربرد خوبی دارند. کابل برق ACSR و AAAC برای ولتاژهای متوسط و قوی که تیرهای برق فاصله زیادی از هم داشته باشند استفاده می شود.
کابل های ACSR از آلومینیوم آنیل نشده با طول مشخص به دور مفتول فولاد پرکربن گالوانیزه برای تحمل نیروهای کششی بیشتر ساخته می شوند.
به صورت کلی ساختار کابل های هوایی آلومینیومی دارای عایقی از پلی اتیلن (XLPE) مشکی رنگ که دارای ضخامت ۳ میلی متر برای کابل های CC، ضخامت ۵٫۵ میلی متر برای کابل های CCT 20 KV و ضخامت ۸ میلی متر برای کابل های CCT 33 KV است.
بدون دیدگاه