سیم افشان
در لغت نامه دهخدا واژه افشان به معنای منتشر ، متفرق ، پراکنده و… می باشد . همچنین نام روستایی از توابع بخش آشار شهرستان سرباز در استان سیستان و بلوچستان ایران است.
اما در صنعت سیم و کابل واژه افشان به دسته ای از محصولات سیم و کابل اطلاق می گردد که هادی آنها بر اساس استاندارد ملی ایران شماره ISIRI 3084 و یا استاندارد بین المللی IEC 60228 از نوع گروه 5 و یا 6 می باشد . سیم افشان واجد ویژگی های بسیاری می باشد که از جمله آنها می توان به انعطلاف پذیری بالای سیم افشان در قیاس با سیم های مفتولی اشاره کرد .
سیم افشان چیست ؟
سیم افشان عبارتست از یک سیم تک رشته که هادی آن از جنس فلز مس بوده و عایق به کار رفته در سیم افشان نیز آمیزه پلیمر PVC ( پی وی سی ) از نوع پلیمر PVC/C می باشد .
از سیم افشان در داخل وسایل برقی و نیز حفاظت سیستمهای روشنایی ، درمحیط های خشک ، درون لوله ها و زیر و روی گچ استفاده می گردد اما به کاربردن سیم افشان ( سیم انعطاف پذیر یا سیم قابل انعطاف ) برای نصب مستقیم روی سینی کابل ، کانال کابل کشی و مخازن مجاز نمی باشد .
ولتاژ نامی در سیم های افشان ، 500/300 ولت در سیم های افشان تا سطح مقطع 1 میلی متر مربع و 750/450 ولت در سیم های افشان با سطح مقطع بیش از 1 میلی متر مربع می باشد .
کاربرد سیم افشان
سیم افشان که به نام سیم انعطاف پذیر و یا سیم قابل انعطاف نیز شناخته می شود بطور عمده برای نصب در داخل وسایل برقی و نیز حفاظت سیستم های روشنایی ، درمحیط های خشک ، درون لوله ها و زیر و روی گچ مناسب است. به کاربردن سیم افشان ( سیم انعطاف پذیر یا سیم قابل انعطاف ) برای نصب به صورت مستقیم بر روی سینی کابل ، کانال های کابل کشی و مخازن مجاز نیست.
مشخصات سیم افشان
ساختار سیم افشان
در سیم افشان ( سیم انعطاف پذیر یا سیم قابل انعطاف ) هادی از جنس مس آنیل شده با خلوص بالا و از نوع گروه 5 ( هادی انعطاف پذیر یا هادی افشان ) بوده که ویژگی های هادی مورد استفاده در سیم افشان می بایستی مطابق با الزامات استاندارد ملی ایران شماره ISIRI 3084 و یا استاندارد بین المللی IEC 60228 باشد .
عایق به کار رفته در سیم افشان آمیزه پلیمر PVC ( پی وی سی ) از نوع پلیمر PVC/C می باشد .
ولتاژ تست در سیم های افشان با ولتاژ نامی 500/300 ، ولتاژ 2000 ولت و در سیم های افشان با ولتاژ نامی 750/450 ، ولتاژ 2500 ولت می باشد .
انواع سیم افشان
سیم های افشان بر اساس مشخصه ولتاژ نامی به دو گروه تقسیم می گردند :
- سیم های افشان دارای ولتاژ نامی 500/300 ولت :
که این نوع از سیم های افشان برای نصب درون لوله ها و زیر و روی گچ و نیز قرار گیری در لوله های خرطومی مناسب است .
- سیم های افشان دارای ولتاژ نامی 750/450 ولت :
این نوع از سیم های افشان برای نصب داخل وسایل برقی و نیز حفاظت سیستمهای روشنایی ، درمحیط های خشک ، درون لوله ها و زیر و روی گچ مناسب است .
هادی در گروه سیم های افشان مطابق با الزامات استاندارد مربوطه کلاس 5 ( هادی افشان یا هادی قابل انعطاف یا هادی انعطاف پذیر ) و یا 6کلاس ( هادی هادی خیلی افشان ) می باشد .
استاندارد مرجع سیم افشان
کلیه سیم های افشان ( سیم های انعطاف پذیر یا سیم های قابل انعطاف ) با ولتاژ نامی 500/300 ولت و سطح مقطع 5/0 ، 75/0 ویا 1 میلیمتر مربع می بایستی مطابق با الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)06 و یا استاندارد بین المللی 60227 IEC 06 تولید و عرضه گردند .
سیم های افشان ( سیم های انعطاف پذیر یا سیم های قابل انعطاف ) با ولتاژ نامی 750/450 ولت و سطح مقطع بیش از 1 میلیمتر مربع مطابق با الزامات استاندارد ملی ایران به شماره ISIRI(607)02 و یا استاندارد بین المللی 60227 IEC 02 تولید می گردند .
رنگ بندی در سیم های افشان ( سیم های انعطاف پذیر یا سیم های قابل انعطاف ) مطابق با درخواست مشتری می باشد . این نوع از محصولات بصورت بسته بندی در کارتن و یا بسته بندی در کیسه قابل تحویل می باشند .
نامگذاری انگلیسی سیم افشان
NYAF نام سیم افشان در روش کد گذاری سیم ها و کابل های برق با حداکثر ولتاژ 750/450 ولت ، مطابق با استاندارد VDE می باشد .
بر اساس این روش کدگذاری N نشان دهنده نام گذاری بر اساس استاندارد VDE ، Y نشان دهنده این است که مواد عایقی به کار رفته در ساختمان سیم افشان از جنس پلیمر پی وی سی می باشد و AF نشان دهنده هادی افشان می باشد . البته سیم های افشان مطابق با الزامات مندرج در استاندارد CENELEC HD 361 نیز بر اساس ولتاژ نامی به صورت H05V-K و H07V-K نام گذاری می گردند .
خرید سیم افشان
مصرف کنندگانی که خرید سیم افشان استاندارد با هادی مسی را نسبت به خرید سیم افشان با هادی آلومینیومی و یا هادی آلومینیومی پوشش شده با مس ترجیح می دهند هرچند در بدو امر هزینه بیشتری پرداخت می کنند اما در دراز مدت این انتخاب موجب افزایش ایمنی و طول عمر محصول می گردد .
همچنین به هنگام خرید سیم افشان می بایستی مواردی را مد نظر قرار داد :
1- هادی در سیم های افشان بر اساس استاندارد می بایستی صرفا” از جنس مس باشد .
2- به هنگام خرید باید توجه داشت که وزن همواره نمی تواند به عنوان معیار کیفیت سیم افشان محسوب گردد.
3- هنگام خرید علاوه بر قیمت بایستی به حسن سابقه تولید کننده و رعایت استانداردهای مربوطه در تولید توجه داشت .
قیمت سیم افشان
سیم افشان نیز همانند سایر محصولات سیم و کابل قابل انعطاف دارای هادی از جنس فلز مس می باشد ، و هرگونه افزایش قیمت داخلی و یا بین المللی این فلز تاثیر مستقیمی بر قیمت انواع سیم افشان دارد .
از سوی دیگر با توجه به اینکه سیم افشان از نوع سیم های دارای عایق پلیمری می باشد ، لذا نوسانات قیمت مواد اولیه پلیمری ( که عمدتا” از جنس پی وی سی است ) موجب تغییر در قیمت این محصول خواهد گردید .
همچنین تغییرات هزینه های تولید ازجمله سطوح دستمزد نیروی انسانی ، هزینه انرژی مصرفی جهت تولید ، هزینه حمل و نقل و …. نیز در تعیین قیمت سیم افشان تاثیر مستقیم خواهد داشت .
بهترین سیم افشان
بدون شک تولید کنندگان معتبر سیم و کابل که کیفیت محصولات خود را بر کمیت ترجیح می دهند صرفا” سیم افشان با هادی مسی را تولید و توصیه می نمایند . از این روی بایستی گفت بهترین نوع سیم افشان ، سیم افشان با هادی مسی می باشد .
سیم افشان با هادی آلومینیومی و یا سیم افشان با هادی آلومینیومی روکش شده با مس یا CCAM به دلیل ترکیب هادی با اکسیژن و به عبارتی دیگر اکسید شدن این فلزات ، دچار گسیختگی و به دلیل گرمای نشی از مقاومت حاصل از سطح مقطع نامناسب باعث کاهش شدید طول عمر سیم می گردند . به همین دلیل سیم های افشان با هادی غیر از مس بدلیل کیفیت بسیار پایین آنها به هیچ عنوان توصیه نمی گردد .
فروش سیم افشان
در ایران شرکت های بسیاری در زمینه تولید و فروش سیم افشان فعالیت دارند اما نکته حائز اهمیت کیفیت سیم های افشان عرضه شده می باشد . برخی از تولید کنندگان جهت کاهش قیمت تمام شده از آلومینیوم و یا هادی آلومینیومی پوشش شده با مس جهت هادی سیم افشان استفاده می نمایند که این امر به دلایل ذکر شده در بخش های قبلی منجر به افت شدید کیفیت کاهش طول عمر سیم افشان می گردد .
سیم افشان آلومینیومی
بر اساس الزامات استاندارد ملی ایران شماره 3084 و استاندارد بین المللی IEC 60228 جنس هادی افشان ( هادی انعطاف پذیر ) گروه 5 و 6 می بایستی صرفا”از فلز مس باشد و استفاده از فلز آلومینیوم به عنوان هادی در سیم و کابل فقط برای هادی های مفتولی و نیمه افشان از سطح مقطع 10 میلی متر و به بالا مجاز شناخته شده است .
اما افزایش بی‌سابقه قیمت مس ، بسیاری از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سیم و کابل را به فکر جایگزینی آلومینیوم به جای مس انداخته است.البته این جایگزینی در سیستمهای انتقال و توزیع نیروی برق انتخاب مناسبی است ولی در مصارف عمومی و سیم کشی‌های داخلی خصوصا” به عنوان هادی در سیم افشان دارای اشکالات فنی است.
فلز آلومینیوم به دلیل مقاومت الکتریکی بالا، احتمال خوردگی و اکسید شدن در مجاورت با سایر فلزات ، بالا بودن ضریب انبساط خطی ، احتمال خارج شدن از محل اتصال در نتیجه تغییرات دما و قطعی رشته های این نوع هادی بر اثر فشار اتصالات مناسب استفاده در هادی های نوع افشان نمی باشد .
تفاوت سیم افشان با سیم مفتولی
سیم افشان در قیاس با سیم مفتولی ( سیم خشک یا سیم نصب ثابت ) انعطاف پذیری بیشتری دارد ، بر همین اساس سیم افشان در داکت های زیر زمینی ، ماشین آلات و تابلوهای فرمان که در آنها به انعطاف پذیری زیادی نیاز می باشد به کار می روند .
این انعطاف پذیری بیشتر باعث می شود تا سیم افشان جهت استفاده در مکان هایی که تحرک وجود دارد یا پیچش مکرر صورت می گیرد گزینه مناسب باشد .
مقاومت الکتریکی هادی سیم افشان بیشتراز سیم مفتولی است . به عنوان مثال مقاومت الکتریکی هادی در سیم افشان با سطح مقطع 5/1 میلی متر مربع مقدار 3/13 اهم بر کیلومتر و در سیم مفتولی با همین مقطع مقدار 1/12 اهم بر کیلومتر می باشد . این تفاوت به دلیل وجود رشته های هادی با طول تاب ( پیچش ) مشخص در هادی سیم افشان می باشد .
تفاوت در مقاومت الکتریکی هادی سیم افشان و سیم مفتولی زیاد چشمگیر نیست اما ممکن است در موارد خاص یا متراژهای بالا تاثیر خود را بیشتر نمایان سازد .
سیم افشان ارت
یکی از انواع سیم های افشان ، سیم افشان ارت می باشد که با عایق سبز / زرد تولید می گردد .
ارت (earth) به معنای زمین می باشد که در صنعت برق به آن سیستم اتصال زمین می گویند .
در مهندسی برق، واژه Sālur یا ارت با توجه به کاربردهای آن دارای معانی متفاوتی است. زمین در یک مدار الکتریکی می‌تواند نقش یک نقطه مبدا را داشته باشد که بر طبق آن بقیه ولتاژهای الکتریکی را اندازه‌گیری می‌کنند. واژه زمین همچنین به مسیری کلی برای بازگشت جریان به منبع نیز اطلاق می‌شود.
معنی واژه زمین یا ارت در برق و الکترونیک بسیار گسترده‌است و حتی ممکن است در وسایل نقلیه‌ای مانند کشتی، هواپیما یا فضاپیما که عملاً اتصال مشترکی با زمین ندارند نیز از این واژه به عنوان پتانسیل صفر استفاده شود .
وظیفه اصلی سیستم ارتینگ این است که هر جریان الکتریکی که وارد این سیستم شد را به طور کامل به زمین منتقل کند.سیستم ارتینگ متشکل از چاه ارت و سیم متصل به چاه میباشد.
اگر ما بدنه تمام دستگاههای برقی اعم از صنعتی و مخابراتی و خانگی و…و یا به طور کلی هرنوع مصرف کننده برق را توسط یک رشته سیم به سیم اتصال به زمین متصل کنیم،یک سیستم ارتینگ ایجاد کرده ایم.
در مورد سیم افشان بیشتر بخوانید :
*** سیم افشان
*** سیم افشان ارت
*** انواع سیم افشان
بدون دیدگاه