انواع و ساختار سوپر جاذب ها

 

سوپر جاذب ها را مانند سایر هیدروژل ها ، بر اساس بار الکتریکی مستقر بر زنجیرهای شبکه بندی شده آنها می توان به چهار گروه زیر دسته بندی کرد :

• پلیمرهای غیر یونی
• پلیمرهای یونی ( شامل آنیونی و کاتیونی )
• پلیمرهای آمفوتری الکترولیتی ( آمفولیتی )
• پلیمرهای جفت یونی ( پلی بتایین ها )

در این دسته بندی ، سوپر جاذب های تجاری عمدتا” در دسته آنیونی واقع می شوند ( بیشتر آنها در بردارنده آنیونهای کربوکسلات اند )

از سوی دیگر ، سوپر جاذب ها را اغلب بر اساس منشاء یا ساختار به دو گروه اصلی طبیعی و سنتزی تقسیم می نمایند . انواع پایه طبیعی ، نیز ممکن است اصلاح شده یا نشده باشند . سوپر جاذب های پایه طبیعی را به دو گروه کلی زیر نیز می توان تقسیم نمود :

• سوپر جاذب های بر پایه پلی ساکارید ها ( بیوپلیمرهای کربوهیدراتی )
• سوپر جاذب های بر پایه پروتئین ها ( بیوپلیمرهای پپتیدی )

از این دو گروه ، سوپر جاذب های پلی ساکاریدی بسیار گسترده تر بوده و کارهای بمراتب بیشتری بر روی آنها انجام شده است . شاید علت اصلی آن ، فراوانی ، گستردگی ، تنوع ، ارزانی و خواص رئو لوژیکی بسیار جالب توجه پلی ساکارید ها در محیط های آبی باشد . اما در گروه دوم به تازکی چند مورد گزارش دیده می شود که مبتنی بر ژلاتین و پروتئین ماهی است .

ازجنبه مونومر به کار رفته در سنتز ، رایج ترین سوپر جاذب های تجاری ( سنتزی یا نیم سنتزی ) در یکی از گروه های زیر جای می گیرند :

• پلی آکریلات ها و پلی آکریلامیدهای شبکه ای
• کوپلیمرهای پیوندی مبتنی بر سلولز
• کوپلیمرهای شبکه ای مائیک انیدرید

پژوهشگران دیگر نیز سوپرجاذب ها را به طریقی دیگر ، بر اساس ساختار پلیمر ، نحوه تشکیل شبکه ، نحوه تشکیل یا تغییر گروه های عاملی و شکل فرآورده نهایی به چهار گروه کلی تقسیم کرده اند .