تبادل یونی

تبادل یونی توسط رزین ها انجام می گردد . رزین ها بر دو نوع اند :

• رزین کاتیونی
• رزین آنیونی

رزین های کاتیونی مشابه بنیان های اسیدی بوده و در دوسیکل سدیم و هیدروژن عمل می کنند .

رزین های کاتیونی سیکل سدیم

این نوع رزین ها ، در مجاورت با نمک های منیزیم و کلسیم که موجب سختی آب است ، یون سدیم خود را با یون های منیزیم و کلسیم مبادله می کنند . به این ترتیب در مقابل کاهش سختی آب ، شوری آن افزوده می شود و در صورتی که آب مصرف آشامیدن دارد ، باید املاح سدیم آن در مقایسه با توصیه های استاندارد مورد بررسی قرار گیرد .

رزین های کاتیونی سیکل هیدروژن

این نوع رزین ها ، در مجاورت با نمک های محلول در آب یون هیدروژن خود را با یون های فلزی نمک های آب مبادله کرده و در نتیجه کلیه بنیان های اسیدی موجود در آب به صورت اسید در می آیند . نظر به این که اسید کربنیک ناپایدار است ، آب بعداز این مرحله وارد دگازور می شود تا گاز کربنیک حاصل از تجزیه اسید کربنیک خارج گردد .

رزین های آنیونی سیکل هیدروکسیل

این نوع رزین ها ، در مجاورت با اسیدهای محلول در آب یون هیدروکسیل خود را با بنیان های اسیدی مبادله می کنند و دارای دو نوع قوی و ضعیف هستند .

به این ترتیب در یک سیکل نمک زدایی کامل ، شامل مجاورت با رزین های کاتیونی دارای یون هیدروژن ، عبور از دگازور و مجاورت با رزین های آنیونی دارای یون هیدروکسیل ، نمک های آب در اثر تبادل های یونی به HOH و آب تبدیل می شوند .

جنس مبادله کننده های یونی

برای مبادله کننده کاتیونی ، پیش از این از زئولیت های طبیعی یا سیلیکوآلومینات های سدیم سنتزی استفاده می گردید ، امروزه برای کلیه رزین ها از مواد آلی ( ترکیبات پلیمریزه استیرن و دی وینیل بنزن ) استفاده می شود و تولید کنندگان رزین ها تولیدات خود را با نام تجارتی مخصوص خود به بازار عرضه می کنند .