اولین مولدهای برق در ایران

اولین مولدهای برق در ایران

اولین مولد برقی که وارد ایران شد تنها سه یا چهار لامپ را روشن می‌کرد. این مولد توسط ناصرالدین‌شاه در سفر فرنگ و با دیدن چراغ‌های روشن آنجا، به ایران وارد شد.

این مولد کوچک الکتریکی که در سال 1264 خورشیدی در دربار ناصرالدین‌شاه و تکیه دولت مورداستفاده قرار گرفت به‌عنوان مبدأ تاریخی ورود برق به ایران موردتوجه قرار نگرفت.

درست بیست سال بعد از آن بود که محمدحسین امین الضرب با مولدی ۴۰۰ کیلوواتی بخشی از شهر تهران را روشن کرد. پیش از به کار افتادن برق امین الضرب، در بلدیه تهران اداره ((تنظیف و میا و روشنایی)) مامور تأمین روشنایی شهر با چراغ‌های نفتی و سپس چراغ‌های گازی بود، که با زغال‌سنگ کار می‌کرد.

این مولد چندین سال به‌صورت انحصاری برق مناطقی از تهران را تأمین می‌کرد که تا مدت‌ها منحصر به ساعاتی از شب بود.

البته دو سال پیش از این، حرم امام رضا در مشهد با ۰ ۴۰ لامپ روشن‌شده بود ، اما برق آن جنبه عمومی نداشت و به‌طور اختصاصی برای روشنایی حرم استفاده می‌شد.

مولد برق حرم امام هشتم شیعیان 12 اسب بخار قدرت داشت و با همت حاج محمدباقر میلانی معروف به رضایوف که امتیاز چراغ برق مشهد به او واگذارشده بود با هزینه بالغ بر هشت هزار تومان نصب‌شده بود.

در زمینه تأمین هزینه این مولد اختلافاتی میان تاریخ نویسان وجود دارد برخی می‌گویند مظفرالدین شاه هزینه آن را تأمین کرده اما برخی از بازماندگان آقای میلانی معتقدند جد آن‌ها تمام هزینه‌ها را تأمین کرده است.

برخی منابع عقیده دارند در همان سال‌ها برق به انزلی نیز واردشده و یک تاجر روسی به نام “خوشتار یا” نخستین لامپ را به شیوه تجاری در ایران روشن کرده است و مردم انزلی از جمله اولین کسانی در ایران بودند که روشنایی برق را دیده‌اند.

شهر تبریز نیز در شمار اولین شهرهایی بوده که مردمانش زودتر از دیگران برقدار شدہ اند و “قاسم خان والی” امتیاز تأسیس کارخانه برق را در سال ۱۲۸۱ به دست آورد و بخشی از خیابان مجیدی (مجدد الملک) را روشن می‌کرد.