آنتن مرکزی چیست؟

آنتن مرکزی در واقع به مجموعه‌ای از ابزارها گفته می‌شود که اطلاعات مختلفی نظیر تصاویر ویدئویی، ماهواره‌ای و حتی تصاویر داخلی همچون دوربین‌های مداربسته را گرفته و آن را به چندین گیرنده ارسال می‌کند. در استانداردهای امروزی هر ساختمانی که بیش از یک گیرنده داشته باشد، می‌بایست از آنتن مرکزی بهره ببرد.

آنتن مرکزی در واقع یک وسیله تک و مجزا نیست و از چندین بخش متفاوت تشکیل شده است. نحوه کار آن بسیار ساده بوده به‌طوری که آنتن اصلی سیگنال‌ها را از فرستنده دریافت می‌کند؛ سپس توسط یک آمپلی‌فایر این سیگنال تقویت شده و در یک بخش مجزا به تقسیم آن‌ها پرداخته می‌شود و در نهایت توسط کابل به گیرنده منتقل خواهد شد.

 

بخش های آنتن مرکزی

بخش دریافت: این قسمت بخشی برای دریافت اطلاعات از فرستنده بوده که شامل آنتن و یا مبدل تصاویر ویدیویی است. آنتن در واقع برای دریافت تصاویر تلویزیونی و ماهواره‌ای استفاده شده و مبدل نیز برای دریافت تصاویر داخلی همچون دوربین‌های مداربسته به‌کار گرفته می‌شود.
بخش تقویت: این قسمت شامل یک آمپلی‌فایر قدرتمند است که بتوان با آن سیگنال را تقویت کرد. چرا که این سیگنال می‌بایست گیرنده‌های زیادی را ساپورت کند.
بخش تقسیم: در اینجا شاهد بخش‌های متفاوتی هستیم. ابتدا به تپاف برای تقسیم عبوری نیازمندیم. سپس از اسپلیتر برای تقسیم نهایی استفاده می‌شود. در این بین از یک سوئیچر نیز برای تقسیم سیگنالی که در بخش قبلی تقویت شده برای ارسال به گیرنده‌ها بهره می‌گیرند.
بخش انتقال: در نهایت از یک کابل کواکسیال برای انتقال سیگنال به سمت گیرنده‌ها استفاده می‌شود که همگی در بخش انتقال جای می‌گیرند.

 

اجزای سیستم آنتن مرکزی

1- آنتن VHF و UHF

2- ترکیب کننده (Mixer)

3- تقویت کننده (Amplifire)

4- تقسیم کننده (Spliter)

5- کابل کواکسیال

6- کانکتور های فیش BNC (فیش آنتن)

7- پریز آنتن

 

آنتن VHF

این نوع آنتن برای باند VHF مناسب است و کانال هال 5 تا 12 را شامل می شود. محدوده فرکانسی آن بین 174 مگاهرتز تا 230 مگا هرتز است.

 

آنتن UHF

این آنتن برای باند UHF مناسب است و کانال های 21 تا 68 را شامل می شود. محدوده فرکانسی این باند 480 مگاهرتز تا 860 مگاهرتز است.

ترکیب کننده (Mixer) 
برای ارسال همزمان سیگنال های دریافتی UHF و VHF به گیرنده تلویزیون لازم است از مدار ترکیب کننده (Mixer) استفاده شود. در تصویر زیر دو ترکیب کننده سیگنال آنتن VHF و UHF نشان داده شده است.

تقویت کننده (Amplifire)
سیگنال های دریافت شده توسط آنتن به تقویت کننده منتقل می شود تا براساس نیاز و انجام محاسبات تقویت شوند. محاسبات انجام شده بر اساس افت سیگنال در طول کابل، فاصله تا تقسیم کننده ها، تعداد تقسیم کننده ها و… خواهد بود که بایستی توسط طراح انجام شود. مقدار توانایی آمپلی فایر در تقویت کننده بر حسب db بیان می شود و ضریب بهره تقویت سیگنال Gain نام دارد.

تقسیم کننده (Spliter)
تقسیم کننده سیگنال ورودی یک مدار مجتمع است که سیگنال ورودی را بین چند گیرنده تقسیم می کند و عمل تطبیق امپدانس را نیز انجام می دهد. در تصویر زیر یک تقسیم کننده (Spliter) چهار کاناله را نشان می دهد.

کابل کواکسیال

کابل کواکسیال برای اتصال آنتن به ترکیب کننده (Mixer) و گیرنده تلویزیونی استفاده می شود. مناسب ترین کابل کواکسیال، کابل 75 اهم است. یکی از مزیت های این کابل این است که به هیچ عنوان نویزی وارد آن نمی شود. یعنی امواج انتقالی کاملا محافظت می شوند. کابل کواکسیال انواع مختلفی دارد که RG معروف ترین آن هاست که پرکاربردترین آنها RG59 است که در سیستم های آنالوگ بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند که از کانتکتور های فیش BNC برای اتصال کابل های کواکسیال استفاده می شود. فیش های BNC نیز در دو نوع 50 و 75 اهم تولید می شوند.

 

کانکتور های فیش BNC
کابل های اتصالی به تلویزیون و دیگر گیرنده ها به وسیله فیش مخصوص اتصالات کابل کواکسیال انجام می شود که به دو صورت فیش نری (Coaxial play) و مادگی (Coaxial jack) ساخته می شوند. نوع دیگر اتصال کابل با فیش مخصوص پیچی یا F-Plug است.

پریز آنتن
پریز ها محل اتصال گیرنده تلویزیونی به آنتن مرکزی جهت دریافت سیگنال مناسب هستند.

مزایای سیستم‌های آنتن مرکزی

۱ – جلوگیری از نصب آنتن‌های متعدد بر روی پشت بام یا بالکن طبقات
۲ – تامین سیگنال با قدرت متناسب با واحد‌های هر یک از طبقات ساختمان و جلوگیری از ایجاد نویز
۳ – مقرون بصرفه بودن
۴- تعمیر و نگهداری آسان
۵ – تامین تصاویر شبکه‌های مختلف با کیفیت یکسان
۶ – امکان ایجاد شبکه مختص تلویزیونی برای ساختمان

 

مواردی  که در انتخاب آنتن مرکزی باید دقت کنیم؟

اگر قصد استفاده از یک آنتن مرکزی برای مجتمع خودتان را دارید، باید این ۳ فاکتور مهم را در نظر بگیرید:

نوع آنتن: ابتدا باید بدانید که قصد دارید با آنتن مرکزی خودتان چه سیگنال‌هایی را دریافت کنید. در واقع مهم‌ترین نکته در انتخاب آنتن مرکزی تعداد و نوع فرکانس دریافتی کانال‌های مورد نظر شماست.
جهت آنتن: مسلما برای دریافت بهتر سیگنال‌های می‌بایست جهت آنتن به سمت فرستنده تنظیم شود. در این‌جا می‌بایست به برخی نکات نیز توجه کنید. اگر تمام فرستنده‌ها و یا حداقل تعداد زیادی از آن‌ها از یک سمت سیگنال‌های خودشان را ارسال می‌کنند، می‌توانید از آنتن‌های BROAD BAND استفاده کنید. برای دریافت سایر سیگنال‌ها که از جهت‌های مختلف ارسال می‌شوند نیز بهتر است از آنتن‌های تک کانال بهره‌مند شوید. VHF، UHF، FM، VHF ،UHF ،UHF و VHF از جمله مهم‌ترین‌ها در این زمینه به‌ حساب می‌آیند. بد نیست بدانید که در ایران سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال بر روی دو باند UHF و VHF ارسال می‌شوند. در انتخاب جهت آنتن باید دقت زیادی به‌خرج دهید. در صورتی که جهت آنتن به درستی تنظیم شده باشد، سیگنال‌های دریافتی در قسمت جلویی آنتن نسبت به بخش پشتی آن بیشتر خواهد بود.
بهره آنتن: آنتن می‌بایست بهره لازم را داشته باشد؛ یعنی بتواند حداقل سیگنال لازم را برای ورودی آمپلی فایر ارایه دهد. این مقدار تقریبا 0 دسی بل خواهد بود. به همین دلیل است که برای نقاطی که سیگنال ضعیف‌تر از سایر نقاط اندازه‌گیری شده می‌بایست از آنتن‌های بزرگ‌تر و قدرتمندتری استفاده کنید.

 

انواع سیستم‌‌های آنتن مرکزی

سیستم MATV: از این نوع سیستم آنتن مرکزی برای دریافت، تقویت و توزیع سیگنال‌ها در برخی باندهای مختلف نظیر UHF بهره گرفته می‌شود. در صورتی که از این سیستم استفاده کنید، سیگنال‌های تلویزیونی در گیرنده‌های شما بدون هیچ نویزی و خیلی شفاف دریافت خواهند شد.
سیستم SMATV: این سیستم دقیقا عملکردی مشابه با MATV دارد، با این تفاوت که می‌توان در آن سیگنال‌های ماهواره را هم دریافت کرد.
سیستم CATV: در این نوع خاص سیگنال‌های تلویزیونی از مرکز تولید شده و پس از تقویت توسط کابل به گیرنده‌ها ارسال خواهد شد.
سیستم CCTV: در این نوع نیز تمامی سیگنال‌های ویدئویی (نظیر دوربین‌های مداربسته و تمامی لوازم پخش صدا و تصویر) توسط مدولاتور بر روی باندهایی که خالی باشند، مدوله شده و به وسیله میکسر به ۳ سیستمی که پیش‌تر با آن‌ها آشنا شدید، اضافه می‌شوند. در نتیجه می‌توانید تصاویر را بر روی کانال‌های تلویزیونی مشاهده کنید.

 

پلان نمونه سیستم آنتن مرکزی