کابل تخت و کابل گرد آسانسور، دو نوع پرکاربرد در تاسیسات برقی ساختمان‌ها هستند که به آن‌ها تراول کابل آسانسور نیز می‌گویند. در نگاه اول تفاوت این دو براساس شکل و ظاهر قابل بحث و بررسی است، اما شناخت ساختار، ویژگی‌ها و تفاوت‌های عملکردی این دو نوع کابل نیز اهمیت بالایی دارد و می‌تواند به تصمیم‌گیری فنی کمک کند. هر کدام از این کابل‌ها با طراحی متفاوت، مزایا و محدودیت‌هایی دارند که باید متناسب با شرایط نصب و نوع پروژه سنجیده شوند. در ادامه به بررسی ساختار، مزایا، محدودیت‌ها و موارد کاربرد هر یک از این کابل‌ها در پروژه‌های ساختمانی پرداخته می‌شود.
کابل تخت آسانسور چیست؟
کابل تخت نوعی کابل خاص است که برای برقراری ارتباط بین تابلو فرمان و کابین آسانسور طراحی شده است. ساختار این کابل به‌گونه‌ای است که رشته‌ها به‌صورت منظم و خطی کنار هم قرار می‌گیرند و سطح مقطعی صاف ایجاد می‌کنند. در ساخت آن از مس نرم برای هسته و روکش پی‌وی‌سی مقاوم در برابر سایش استفاده می‌شود. این ترکیب باعث انعطاف‌پذیری بالا و طول عمر بیشتر کابل در شرایط حرکت دائمی می‌شود.
بیشتر مدل‌های این کابل در ۲۰ یا ۲۴ رشته طراحی می‌شوند تا عملکرد دقیق و بدون اختلالی داشته باشند. همچنین این مدل کابل در برابر آتش‌سوزی، اصطکاک و تنش‌های مکانیکی مقاومت خوبی دارد. انتخاب صحیح تعداد رشته‌ها نیز در جلوگیری از گره‌خوردگی و آسیب‌های احتمالی هنگام حرکت نقش مهمی دارد. در مجموع این ویژگی‌ها کابل تخت را به گزینه‌ای مناسب برای کاربری آسانسور در ساختمان‌های مسکونی و تجاری تبدیل کرده‌اند.
برای خرید سیم و کابل می‌توانید با کارشناسان شرکت دانش بنیان سیمند کابل تماس حاصل فرمایید.
مزایا کابل تخت
مزایا کابل تخت آسانسور
- طراحی تخت و مرتب این کابل‌ها باعث می‌شود رشته‌های داخلی به‌راحتی قابل شناسایی باشند. همین موضوع نصب و بررسی اتصال‌ها را سریع‌تر می‌کند.
- ساختار مسطح این کابل‌ها فضای کمی اشغال می‌کند. در محیط‌هایی با فضای محدود، می‌توان چند کابل را بدون تداخل و به‌صورت منظم روی هم قرار داد.
- انعطاف‌پذیری بالا از ویژگی‌های مهم این کابل‌ها است. ضخامت کم و ساختار خاص آن‌ها باعث می‌شود در نقاط متحرک مثل درها یا بازوهای چرخشی به‌راحتی مورد استفاده قرار بگیرند.
- در کابل تخت آسانسور فاصله بین رشته‌ها ثابت و منظم است. این نظم باعث پایداری ویژگی‌های الکتریکی می‌شود و از ایجاد نویز یا اختلال در سیگنال جلوگیری می‌کند.
- پهنای بیشتر سطح کابل باعث می‌شود گرما سریع‌تر دفع شود. این موضوع دمای کابل را پایین نگه می‌دارد و در نتیجه امکان عبور جریان بیشتر و عملکرد بهتر سیستم را فراهم می‌سازد.
معایب کابل تخت
- به دلیل نازک بودن رشته‌ها، این کابل‌ها ظرفیت عبور جریان کمتری دارند. در مواقعی که جریان بالا مورد نیاز است، استفاده از نوع دیگر کابل آسانسور مانند کابل گرد پیشنهاد می‌شود.
- کابل تخت آسانسور در صورت آسیب‌دیدگی، به‌سختی قابل تعمیر است. در بیشتر موارد، به جای ترمیم موضعی، باید کل کابل تعویض شود. این موضوع باعث افزایش هزینه و زمان نگهداری می‌شود و فرآیند تعمیر را پیچیده‌تر می‌کند.
- نبود لایه‌های حفاظتی قوی، باعث می‌شود این نوع کابل در برابر بریدگی یا آسیب مکانیکی حساس‌تر باشد. هنگام جابه‌جایی یا نصب، دقت زیادی لازم است تا کابل دچار آسیب نشود.
- به دلیل فرم تخت، این کابل‌ها هنگام پیچش یا حرکت رفتار پایداری ندارند. در مقایسه با تراول کابل آسانسور با ساختار گرد، هدایت رشته‌های داخلی در کابل تخت پایداری کمتری دارد، بر همین اساس احتمال برهم‌ریختگی یا گره خوردگی افزایش پیدا می‌کند.
کابل گرد آسانسور چیست؟
آشنایی با کابل گرد برای شناخت تفاوت‌ها با کابل تخت آسانسور
کابل گرد آسانسور یکی از پرکاربردترین انواع کابل در سیستم‌های انتقال قدرت و داده است که ساختاری استوانه‌ای دارد. هادی‌های داخلی این کابل به‌صورت دایره‌ای در مرکز قرار گرفته‌اند و با لایه‌هایی از مواد پرکننده و روکش محافظ احاطه شده‌اند تا فرم گرد کابل حفظ شود. این ساختار موجب پایداری مکانیکی بیشتر و مقاومت نسبی در برابر آسیب‌های خارجی می‌شود.
استفاده از کابل گرد در آسانسورها بیشتر زمانی رایج است که حرکت و پیچش کابل به صورت چندجهته مورد نیاز باشد. این کابل‌ها در انواع مختلفی مانند تک‌رشته، چندرشته، افشان یا نیمه‌افشان تولید می‌شوند و در بسیاری از پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و تجهیزات حمل‌ونقل کاربرد دارند.
مزایا کابل گرد
- برخلاف کابل تخت آسانسور، کابل گرد به دلیل ساختار استوانه‌ای خود، امکان خم شدن در چند جهت را دارد. این ویژگی در مکان‌هایی با حرکت دائمی یا پیچش کابل اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
- این نوع کابل‌ها در مدل‌ها و اندازه‌های متنوعی تولید می‌شوند. وجود گزینه‌های مختلف بر اساس سطح ولتاژ، ضخامت سیم و شرایط محیطی، کاربرد آن را در پروژه‌های گوناگون ساده‌تر کرده است.
- اتصال‌دهی کابل گرد بسیار سریع و دقیق انجام می‌شود؛ انتهای سیم‌ها به راحتی با ترمینال‌های پیچی، لحیم یا فیش‌های پرسی به بخش‌های دیگر سیستم متصل می‌شوند.
- در سیستم‌های برق‌رسانی ساختمان‌ها، استفاده از کابل گرد به دلیل چیدمان منظم رشته‌ها، عبور جریان را با ایمنی بیشتری ممکن می‌سازد و نظم بیشتری در سیم‌کشی فراهم می‌کند.
برای خرید سیم و کابل می‌توانید با کارشناسان شرکت دانش بنیان سیمند کابل تماس حاصل فرمایید.
معایب کابل گرد
- ساختار حجیم کابل گرد باعث اشغال فضای بیشتر در مسیرهای باریک می‌شود. این موضوع نصب چند کابل در کنار هم را در فضاهای محدود دشوار می‌کند.
- این نوع کابل برای انتقال سیگنال‌های فرکانس متوسط مناسب است. در سیستم‌هایی با نیاز به پهنای باند بالا، کارایی آن محدودتر از کابل‌های داده پیشرفته است.
- در مقایسه با کابل تخت آسانسور، احتمال آسیب‌دیدگی این کابل هنگام خم شدن یا فشار ناگهانی بیشتر است. شکل گرد ممکن است، باعث له‌شدگی در شرایط نصب نامناسب شود.
تفاوت کابل تخت و گرد در کاربردهای ساختمانی
ساختار فیزیکی کابل تخت و گرد
تفاوت‌های کابل تخت آسانسور با کابل گرد آسانسور
کابل تخت ساختاری لایه‌ای و صاف دارد که در آن هادی‌ها به‌صورت موازی کنار هم قرار می‌گیرند. این آرایش منظم باعث می‌شود، انعطاف‌پذیری کابل در مسیرهای مستقیم افزایش پیدا کند و سیم‌کشی به شکلی ساده و قابل پیش‌بینی انجام شود. از طرفی دیگر، کابل گرد دارای ساختار مارپیچی است که هادی‌ها در آن به دور محور مرکزی تابیده شده‌اند و برای مسیرهای پیچیده‌تر کاربرد دارند.
دوام و مقاومت در برابر عوامل محیطی
در شرایطی که کابل در معرض ضربه، سایش یا فشار مکانیکی قرار دارد، انتخاب کابل مناسب اهمیت زیادی پیدا می‌کند. کابل تخت به دلیل سطح تماس بیشتر با تکیه‌گاه‌ها و عدم وجود برجستگی‌های چرخشی، مقاومت بالاتری در برابر فشارهای نقطه‌ای دارد. این ویژگی در موقعیت‌هایی مانند حرکت مداوم در آسانسور کاربردی است و باعث می‌شود کابل تخت آسانسور در پروژه‌های ساختمانی مرتفع به‌عنوان گزینه‌ای محبوب شناخته شود.
کابل گرد به دلیل طراحی متفاوت از کابل تخت در برابر خمش‌های پیچیده و حرکات رفت و برگشتی بیشتر، عملکرد بهتری دارد. اما همین ویژگی در برخی موارد می‌تواند باعث تضعیف نقاط داخلی کابل شود.
کاربرد در فضاهای محدود
در پروژه‌های ساختمانی که فضا برای نصب کابل محدود است، استفاده از کابل تخت مزایای قابل توجهی دارد. ساختار خطی و منظم این کابل، باعث می‌شود نصب آن در کانال‌ها، دیواره‌ها یا سینی‌های باریک آسان‌تر باشد. در بسیاری از ساختمان‌های تجاری، به‌ویژه در خطوط آسانسوری، استفاده از کابل تخت به همین دلیل مرسوم شده است.
از طرفی دیگر، کابل گرد در فضاهای وسیع‌تر با انعطاف بالا بهتر پاسخ می‌دهد. اما در شرایطی که مسیر حرکت کابل ثابت است و نیاز به خم شدن یا پیچ خوردن زیاد وجود ندارد، کاربرد کابل گرد پیشنهاد نمی‌شود. بنابراین انتخاب کابل باید با در نظر گرفتن محدودیت‌های فضا و محیط انجام شود، نه صرفا بر مبنای نوع کابل.
برای خرید سیم و کابل می‌توانید با کارشناسان شرکت دانش بنیان سیمند کابل تماس حاصل فرمایید.
جمع‌بندی نهایی
در انتخاب بین کابل تخت و کابل گرد آسانسور، توجه به شرایط اجرایی پروژه و نوع حرکت‌پذیری کابل‌ها نقش مهمی در کیفیت نهایی کار دارد. کابل‌های تخت بیشتر در محیط‌هایی با فضای محدود و حرکت‌های خطی دقیق‌تر استفاده می‌شوند و طول عمر بالایی همراه با مقاومت خوب در برابر عوامل محیطی دارند. در مقابل، کابل گرد آسانسور برای شرایطی با تنش مکانیکی بالا و نیاز به انعطاف‌پذیری گسترده‌تر مناسب است. با در نظر گرفتن این تفاوت‌ها، می‌توان گفت که انتخاب درست کابل، راندمان و ایمنی سیستم‌های ساختمانی را ارتقا می‌دهد، که نباید به آن بی‌توجه بود.
