تضمین کیفیت

تضمین کیفیت : از آنجائی که کیفیت می تواند نقش محوری برای ایجاد یک سازمان توانمند و رقابتی داشته باشد لذا آن را انفجار در کیفیت می نامند . البته باید توجه داشته باشیم دیگر بهبود کیفیت به شیوه های سنتی گذشته پاسخگو نبوده و به جای توجه بیشتر به کیفیت محصولات لازم است به کیفیت عملکرد ها و تفکرات انسانی پرداخته شود ، و اگر میخواهیم در رقابت سرسخت امروزی موفق و سربلند باشیم  در ابتدا باید همانند یک انفجار مهیب ، باورها ، سنت ها ، عادتها ، روزمره گیها و نگرشها را نابود کرده و آنها را براساس آخرین تحولات بین المللی از نو بسازیم .

در آینده ، بشر به این نتیجه می رسد که محصولاتی را تولید کند که از نظر کیفیت به طور مستقیم و غیر مستقیم به انسان و محیط زیست او در حال و آینده زیان وارد نکند نه همانند محصولات امروزی که اگر چه رضایت مندی و نیازهای ظاهرا واجب او را پاسخ گفته است ولی همین محصولات در دراز مدت موجبات نابودی انسان و محیط او را فراهم کرده است ، پس استراتژی کیفیت سازمانها بر اساس بیوکیفیت خواهد بود.

بازرسی ، کیفیت –  کنترل کیفیت وتضمین کیفیت :

بازرسی:

مجموعه فعالیتهایی است که در جهت اعلام رد یا قبول محصول انجام میشود.در بازرسی فقط به تولید خروجی توجه می شود .اگر منطبق با ویژگیهای درخواستی باشد قبول و در غیر اینصورت رد می شود.

کیفیت:

بر اساس تعریف می توان کیفیت را به سه دسته اصلی کیفیت طراحی ، کیفیت تطابق با طراحی و کیفیت عملکرد تقسیم نمود. کیفیت طراحی با مشخصه های مورد نیاز برای تولید سروکار دارد . همچنین ، در این مرحله کارکردهای مهم محصول از جمله لوکس بودن ، وضیعیت ظاهری و طول عمر زیاد ،تلرانس نقشه های فنی ،مشخصه های مواد و گواهی نامه های بی نقص بودن کالا و فرآیندها و روشهای تولید مد نظر قرار می گیرد . کیفیت تطابق با طراحی ، بیشتر با کنترل کیفیت سروکار دارد .

این کنترل ، بیشترین تأثیر را بر روی انطباق محصول با مشخصه های مد نظر دارد. کنترل کیفیت ، همراستایی مواد را با مشخصه های الزام شده و استاندارد ها رصد می کند و کنترلهای لازم را برای تضمین اینکه تلرانسها با آنچه در نقشه فنی مشخص شده انجام می دهد . کیفیت عملکرد ، نتیجه کیفیت طراحی و کیفیت انطباق با طراحی است . بعنوان مثال ، وقتی یک محصول برای کار تحت تنشهای مورد نیاز به خوبی طراحی شده ولی تلرانس ها در آن بخوبی رعایرت نشده باشد ، احتمالا آن کالا بزودی از بین خواهد رفت .

کنترل کیفیت:

به مجموعه ای از فعالیتها گفته می شود که در طی آن تولید ارزیابی و خطاهای تولید تشخیص داده شده و رفع میگردد.کنترل کیفیت علاوه بر پیداکردن خطاهای تولید محصول و خدمت ، به رفع و تصحیح سیستم تولید با استفاده از اصل بازخور میپردازد تا در این راستا اشتباهات و خطا ها رفع گردد و کاهش  پیدا کند .

دراینجا می توان فرق بازرسی و کنترل  کیفیت را اینگونه بیان کرد که در کنترل کیفیت تمرکز بر روی نحوه تولید و عملیات تولید و محصول و خدمت نهایی است و بازخور نتایج نهایی حاصل از رد یا قبول  تولید در تصحیح و توسعه تولید تاثیر می گذارد . ولی در بازرسی تمرکز و توجه فقط بر روی رد یا قبول تولید نهایی است.در کنترل کیفیت سعی میشود کیفیت بهبود پیدا کند و به ویژگیهای استاندارد دست یابد ولی در بازرسی فقط تولید نهایی برای رد و یا قبول بررسی میشود و پدیده دیگری مهم نیست.

تضمین کیفیت:

بهترین شیوه تعریف تضمین کیفیت بررسی آن در کنار فرآیند کنترل کیفیت می باشد . اغلب اوقات در صنعت ، دو واژه تضمین کیفیت و کنترل کیفیت بعنوان مترادف یکدیگر استفاده می شوند . کلمه کنترل در لغت نامه ها  بعنوان توانایی تنظیم کردن ، هدایت کردن یا حکم فرما شدن تعریف شده و کلمه تضمین بعنوان عمل اطمینان دادن یا مطمئن شدن تعریف شده است . کلمه کنترل یک نقش فعال را بازی می کند . کنترل باید عملکردی صحیح و مثبت باشد . کلمه تضمین نشانگر اطمینان است به زبانی دیگر یک رفتار با گرایش است . در مورد تضمین کیفیت باید گفت که نقش اطمینان بر عملکرد مثبت کنترل کیفیت محصول را بازی می کند .

بنابراین در مجموع می توان گفت ، تضمین کیفیت که مسیر تولید محصول را با نگرشی کیفی تحت نظر داشته و با تولید و کنترل مستندات هر مرحله می تواند این اطمینان را برای استفاده کنندگان از محصولات و افراد ناظر بدهد که محصول تولید شده از کیفیت لازم برخوردار بوده و به سمت بهتر شدن نیز در حال حرکت است .

تضمین کیفیت براساس تعریف استاندارد  2048ISO  به شرح زیر می باشد :

مجموعه اقدامات برنامه ریزی شده و سیستماتیک ضروری برای فراهم آوردن اطمینان کافی از اینکه یک فرآورده یا خدمت خواسته های کیفیتی معینی را برآورده می سازد .

به عبارت دیگر تضمین کیفیت همراه سازی همه فعالیتها و وظایف یک سازمان است به قسمتی که هیچیک تابع دیگری نبوده و هر یک به شکل سیستماتیک برنامه ریزی ، کنترل  و اجرا شود .

برای اطمینان از کیفیت یک محصول  قبل از هر چیز بایستی تمامی نیازمندیها برای معرفی کلی آن ارائه شود ، به عبارت دیگر نیازمندیهای مشتری بایستی با جزئیات کامل و وضوح کافی بیان شوند و هیچ شبه ای در مورد آنها وجود نداشته باشد . جمع آوری کلیه اطلاعات ، برنامه ریزی تمام فعالیتها و تشریح دقیق دستورالعملها همگی بایستی قبل از شروع هر فعالیتی انجام گیرد . پس از آن بایستی کنترل مناسب برای این فعالیتها گرفته شوند .

وظایف تضمین کیفیت در یک فرایند سیستمی :

• وظیفه تضمین کیفیت این است که از اشتباهات در تولید محصول و خدمات پیشگیری نماید.
• تضمین کیفیت برای توسعه و گسترش و سازماندهی وضعیت فرآیند در نظر گرفته شده تا فرآیند با بهترین کیفیت عمل کند.
• تضمین کیفیت وابسته به فرآیند است.
• تضمین کیفیت برای تمام چرخه عمر است.
• تضمین کیفیت اطمینان حاصل می کند که کار درست به درستی انجام می پذیرد.
• تضمین کیفیت یک فرآیند و جریان پیشگیری کننده است.