آشنایی با کابل نسوز

کابل نسوز یا ضد حریق نوعی کابل است که در برابر آتش از خود مقاومت نشان می دهد و به کار عادی خود ادامه می دهد. این کابل ضد آتش می تواند تا زمان خاموش شدن آتش به عملکرد عادی خود ادامه دهد و در مدار بماند. این نوع کابل بر اساس کاربرد و نوع روکش دسته بندی های مختلفی دارد. این نوع کابل مقاومت خوبی دارد و برای محیط های صنعتی که احتمال ضربه، خوردگی و حریق در آنها بالا است به کار می رود. در این مقاله با این نوع کابل و کاربردهای آن، ویژگی ها و شرکت های تولید کننده این نوع کابل آشنا می شویم. با ما همراه باشید.

کابل نسوز یا ضد حریق چیست؟

در برخی محیط ها مثل بیمارستان ها که توقف تجهیزات الکترونیکی برای سلامتی انسان ها خطر آفرین است از نوعی کابل ضد حریق به اسم کابل نسوز استفاده می‌کنند. این نوع کابل در صورتی که در محیط آتش سوزی رخ دهد قادر است به عملکرد عادی خود ادامه دهد. این کابل های ضد آتش در دهه های اخیر محبوبیت زیادی کسب کرده اند. این کابل ها ظاهری مشابه کابل ‌های برق معمولی دارند. امروزه در بسیاری از ساخت و سازها از این نوع کابل استفاده می‌کنند. کابل های معمولی در اثر آتش گرفتن دود زیادی ساطع می‌کنند. حتی گازهای سمی و حرارت زیادی ایجاد می‌کنند. بنابراین در محیط‌هایی که احتمال حریق بالا است، استفاده از این نوع کابل مقرون به صرفه‌ و رایج می باشد.

ماده سازنده کابل های نسوز پلیمر فاقد هالوژن است. این ماده از تولید گازهای سمی زیاد جلوگیری می‌کند. وجود این ماده در این نوع کابل سبب می شود که در برابر حرارت بالا از خود مقاومت خوبی نشان دهد. این کابل به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد در برابر ضربات فیزیکی نیز مقاومت بالایی نشان می‌دهد. این کابل در زمان حریق قادر است در مدار بماند. تا زمانی که عملیات اطفای حریق انجام شود این کابل می تواند به کار خود ادامه دهد.

در محل هایی مثل سینما، سالن تئاتر، پاساژ، هتل، بیمارستان، مدارس، زیرزمین و تونل، فرودگاه، ایستگاه قطار و سیستم های اطفاء حریق، سیستم های کنترل ترافیک و در کل در هر مکان عمومی پر رفت و آمد استفاده از کابل های ضد حریق رایج است. زیرا در این محیط ‌ها جمعیت زیادی رفت و آمد دارند و در صورت وقوع حادثه جان افراد بیشتری در خطر است.

آشنایی با انواع کابل ضد آتش

کابل نسوز در دو مدل تک و دو روکش به بازار عرضه می گردد. در مدل دو روکش یک لایه عایق ابریشمی و یک لایه عایق سیلیکونی سیم را در برگرفته است. مدل تک روکش فقط با یک لایه سیلیکونی عایق شده است به این مدل اصطلاحا کابل نسوز سیلیکونی می‌گویند. در ساختار این کابل ضد حریق از سیلیسیوم استفاده شده است. سیلیسیوم یک عنصر شیمیایی است که در برابر تغییرات دما و رطوبت مقاومت بالایی دارد. بنابراین یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده کابل نسوز سیلیسیوم است. یک مدل دیگر از کابل های ضد حریق با شیلد پوشش داده شده‌ اند. این نوع کابل در برابر نویز و عوامل محیطی محافظت شده است. هیچ نوع عاملی نمی‌تواند روی این نوع کابل تأثیر منفی بگذارد. به علت استفاده از پوشش آلومینیوم و فویل در این مدل کابل هیچ نویز و اختلالی روی کابل تاثیر ندارد. در یک دسته‌ بندی دیگر کابل های نسوز بر اساس کاربرد به دسته های زیر تقسیم بندی می شوند.

• کابل کنترل
• کابل ابزار دقیق
• کابل جوشکاری
• کابل اعلام آتش
• کابل جرقه زن
• کابل فشار قوی و قدرت

آشنایی با ویژگی های کابل نسوز

• داشتن قابلیت انعطاف بالا
• بدون گاز هالوژن هستند.
• در برابر حریق و شعله مقاومت بالایی دارند.
• زمان طولانی تری در مدار عملکرد درست نشان می دهند.
• هنگام آتش سوزی هیچ گونه دود و گاز سمی از خود ساطع نمی کنند.
• در صورت مواجهه با شعله مستقیم مقاومت خوبی در طولانی مدت دارند.
• در برابر سایر مواد مثل روغن، اسید، الکل و مواد شیمیایی مقاومت خوبی دارد.
• در برابر اشعه های مختلف مثل مادون قرمز، گاما و ماورای بنفش مقاومت خوبی نشان می‌دهد.

آشنایی با کاربرد کابل نسوز

• در صنایع کشتی سازی، کوره و در سیستم ‌هایی مثل تهویه اضطراری، برق اضطراری، ارتباط اضطراری و غیره به کار می‌رود.
• در هیترهای برقی و تجهیزات گرم کننده هوا این نوع کابل به کار می‌رود.
• در سیستم ‌های کنترلی و ابزار دقیق، سیستم های اعلام و اطفاء حریق کاربرد دارد.
• در دکل های نفتی و صنایع پتروشیمی کابل نسوز به کار می‌رود.
• در کل در سیستم‌هایی که در شرایطی با حرارت بالا کار می‌کنند این نوع کابل به کار می‌رود.

 نکات مهم هنگام خرید کابل نسوز

باید قبل از خرید کابل مواردی را در نظر بگیرید. یک نکته مهم میزان دمای محیط است. مورد بعدی ولتاژ کاری مورد استفاده است. محیطی که کابل استفاده می شود، نوع کاربرد کابل و برند آن نیز مهم می ‌باشد. روکش کابل نسوز و نوع آن نیز بسیار مهم است. تعداد رشته‌ ها و سطح مقطع کابل را نیز باید در نظر بگیرید. مقدار کارکرد کابل ضد آتش نیز باید در نظر گرفته شود. بر اساس محیط و سیستم های مورد استفاده کابل ضد حریق مناسب توسط فرد متخصص باید نصب گردد. نوع استاندارد کابل نیز باید هنگام خرید مدنظر قرار بگیرد.

آشنایی با کابل ضد آتش شیلد دار

این کابل نسوز علاوه بر عایق های معمولی که روی هادی خود دارد، دارای یک عایق نهایی است. این شیلد می‌تواند از موادی مثل آلومینیوم، مس و یک لایه رسانای پلیمری تشکیل شود. اساسی‌ترین کاربرد شیلد جلوگیری از تاثیر نویز است. مهمترین نکته در استفاده از کابلهای شیلد اتصال صحیح آنها به زمین است. این کابل ها به صورت فویل یا بافته شده در بازار عرضه می‌شود. در محیط هایی که نویز بالایی دارند از این کابل استفاده می‌شود.

آشنایی با کابل نسوز تفلون

 این کابل نسوز از ماده ای به اسم پلی تترا فلوور اتیلن ساخته می‌شود. این ماده نوعی پلاستیک است که انعطاف پذیری خوبی دارد. در دمای منفی ۲0۰ درجه سانتیگراد و دمای بالای ۲۶۰ درجه می‌تواند انعطاف پذیری خود را حفظ کند. این ویژگی استفاده از این کابل را در کوره های گرمایی رایج کرده است. موارد استفاده از این ماده در تولید صندلی های ماشین، روکش های گرمایی، گرمایش از کف، کنترل دما و غیره است. در سیم پیچ هایی که به عنوان عایق گرما هستند و برای تقطیر استفاده می‌شوند از این نوع کابل استفاده می‌شود.

جمع بندی نهایی

کابل نسوز (سیم نسوز، کابل ضد حریق، کابل ضد آتش) کابلی مقاوم در برابر آتش است که در شرایط آتش سوزی عملکرد عادی خود را ادامه می دهد و در مدار می ماند. در محیط هایی که احتمال حریق زیاد است مثل دکل های نفتی یا تجمع افراد زیاد است مثل سینما از این نوع کابل استفاده می شود. این کابل از جنس سیلیسیوم و پلیمر فاقد هالوژن تولید می شود. مقاومت خوبی در برابر حرارت، ضربه، خوردگی توسط مواد شیمیایی و انواع اشعه ها از خود نشان می دهد.

این نوع کابل بر اساس نوع روکش به انواع تک روکش یا سیلیکونی، دو روکش و شیلد دار تقسیم می شود. بر اساس نوع کاربرد به کابل کنترل، جوشکاری، جرقه زن، فشار قوی، ابزار دقیق، اعلام حریق تقسیم بندی می گردد. هنگام خرید باید به دمای محیط، ولتاژ کاری، کاربرد، نوع روکش و میزان کارکرد کابل نسوز دقت کرد. کابل های ضد آتش عمر مفید بیشتری نسبت به سایر کابل ها دارند و استفاده از آنها صرفه جویی در هزینه ها محسوب می گردد.