محاسبه کابل چاه ارت یکی از ضروری‌ترین بخش‌ها در تأسیسات ساختمانی است. هدف از ایجاد چاه ارت ایجاد امنیت برای ساکنان ساختمان و جلوگیری از آسیب‌دیدن وسایل الکترونیکی است. سیستم ارت مداری را ایجاد می‌کند که جریان‌های ناخواسته از اتصالی مدارها و یا جریان‌های القایی مانند رعدوبرق‌ها به‌راحتی به زمین منتقل‌شده و از مدار خارج شوند.
محاسبه کابل چاه ارت چیست چرا و باید انجام شود؟
همان‌طور که گفته شد وظیفه‌ی اصلی چاه ارت انتقال جریان‌های ناخواسته در مدار تأسیساتی یک ساختمان است و حال برای این‌که این انتقال به خوبی انجام شود، شما باید از سیم ارت مناسب استفاده کنید. درواقع شما قادر نیستید از هر نوع سیمی به عنوان سیم چاه ارت استفاده کنید، بلکه باید سراغ نوع بخصوصی از سیم با اندازه‌ی مناسب بروید.
محاسبه کابل چاه ارت توسط تکنسین‌ها و مهندسین ناظر ساختمان‌ها و بر اساس استانداردهای جهانی محاسبه می‌شود. هدف از این محاسبه ایجاد یک مدار و سیستم ارت صحیحی و استاندارد است تا اتصال به زمین به درستی صورت گرفته و جریان‌ها به صورت کامل از طریق این مدار به زمین منتقل شوند.
محاسبه کابل چاه ارت چگونه انجام می‌شود؟
برای اندازه‌گیری و محاسبه کابل چاه ارت متخصصان امر باید اطلاعات کاملی از زمین، اندازه‌ی چاه، سرب مد نظر در چاه، صفحه الکترود و حتی نوع سیم‌کشی ساختمان مورد نظر داشته باشند و محاسبه کابل چاه ارت برای ساختمان‌های مسکونی و اداری با ساختمان‌های تجاری و یا اماکنی که تجهیزات پیشرفته‌تری دارند، تفاوت دارد. در ادامه به مراحل و عوامل مهم در محاسبه کابل چاه ارت اشاره می‌کنیم:
بررسی و شناخت زمین
نوع خاک و میزان مقاومتش در انتخاب نوع و مقدار هادی‌های ارتینگ و محاسبه آن نقش دارد.
ابعاد و عمق چاه ارت
اندازه و عمق چاه نیز روی میزان سیمی که باید استفاده شود، تأثیر می‌گذارد.
نوع و تعداد الکترودها (صفحات یا میله‌ها)
نوع الکترودی که استفاده می‌شود، صفحه‌ها یا میله‌های مسی و تعداد آن‌ها هم در محاسبه کابل چاه ارت مهم است.
نوع سیم‌کشی ساختمان
نوع سیستمی که برای سیم‌کشی داخلی ساختمان استفاه می‌شود نیز بر مقدار جریان عبوری ارت تأثیر می‌گذارد.
نوع کاربری ساختمان
همان‌طور که اشاره کردیم، محاسبه کابل چاه ارت برای ساختمان‌های مسکونی، تجاری، اداری یا صنعتی با یکدیگر متفاوت است و هرچه ساختمان مجهزتر باشد، به سیستم ارتیگ بهتر و بالاتری نیاز دارد.
استانداردها و مقررات
برای انتخاب سایز صحیح کابل، باید استانداردها و مقررات ملی مربوط به سیستم ارتینگ را در نظر بگیرید و سپس به محاسبه میزان کابل چاه ارت بپردازید.
چند نکته طلایی که باید در هنگام محاسبه کابل ارت باید در نظر بگیرید!
-
محاسبه نوع دستگاه‌های متصل به سیستم برق ساختمان
تفاوتی ندارد که محل استفاده از کابل ارت در یک کارخانه مجهز باشد یا در یک منزل مسکونی؛ در هر حالت باید میزان برقی که دستگاه‌ها به طور همزمان مصرف می‌کنند را محاسبه کنید. به عنوان مثال، در یک کارخانه بی‌شک چند موتور الکتریکی پرقدرت همزمان با هم با توان بالا به مدار متصل هستند که بعضی از آن‌ها سه‌فازند و برخی تک‌فاز، در مقابل در فضای خانه هم ممکن است، همزمان لباس‌شویی، یخچال و جاروبرقی روشن باشند. بنابراین برای طراحی و محاسبه کابل چاه ارت باید بیشترین جریان مصرفی (حداکثر بار) را در نظر بگیرید تا کابل و تجهیزات برق متناسب با آن انتخاب شوند.
-
محاسبه عمق چاه و نزدیک آن به سطح آب
یکی دیگر از نکاتی که در محاسبه و انتخاب کابل چاه ارت باید به آن توجه کنید، عمق و ابعاد چاه است. در برخی از مناطق ممکن است در نزدیکی محل حفر چاه، آب زیرزمینی وجود داشته باشد که این موضوع در عملکرد سیم‌های ارت تأثیر می‌گذارد. بنابراین پیش از حفر چاه، به شرایط زمین و میزان رطوبت آن توجه کنید.
در بعضی از کارخانه‌ها یا پروژه‌های بزرگ، 2 چاه ارت با عمق‌های متفاوت حفر می‌شوند. در چنین حالتی، چاه دوم معمولاً عمق کمتری دارد، اما باید به چاه اصلی متصل شود تا سیستم ارت به‌صورت یکپارچه عمل کند. اتصال بین 2 چاه باید با کابل مخصوص چاه ارت انجام شود تا مقاومت مسیر کاهش پیدا کند و جریان برق تخلیه شود.
-
مشخص کردن نوع سیم کشی برق ساختمان و یا کارخانه
نوع سیم کشی ساختمان ها هم در محاسبه کابل چاه ارت تأثیر می‌گذارد و بر اساس کارایی و تعداد واحدهای آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. همچنین در برخی از ساختمان‌های بلند از سیستم‌های آب‌رسانی کمکی و موتورخانه و پمپ‌ها استفاده می‌شود. تمامی این موارد در محاسبه کابل چاه ارت تأثیر می‌گذارد. پیشنهاد می‌کنیم، قبل از محاسبه کابل چاه ارت، اطلاعاتی کامل و دقیق از وضعیت سیستم تأسیسات و برقی ساختمان داشته باشید. وجود سیستم موتورخانه و پمپ‌ها به معنی جریان القایی بیشتر در مدار ساختمان است.
-
محاسبه مقدار دمای ایجاد شده در کابل چاه ارت
یکی دیگر از بخش‌های مهمی که در هنگام محاسبه کابل چاه ارت باید به آن دقت داشت دمای کابل چاه ارت است. همان‌طور که می‌دانید عبور جریان از داخل سیم باعث ایجاد گرما و حرارت در آن می‌شود. درنتیجه کابل چاه ارت باید توانایی تحمل دماهای بالا را داشته باشید تا آسیب نبیند. این موضوع به‌ویژه در کابل‌هایی که برای تخلیه جریان ناشی از رعد و برق استفاده می‌شوند، اهمیت بیشتری دارد، زیرا در چنین شرایطی جریان بسیار قوی از کابل عبور می‌کند.
حال که این موارد مشخص شد شما باید اقدام به محاسبه کابل چاه ارت نمایید. این نکته را باید در نظر بگیرید که کابل چاه ارت باید در دو نقطه به صفحه الکترود داخل چاه متصل شود و این اتصال باید از طریق جوش انجام شود. پس کابل باید توانایی اتصال به‌صورت جوش را داشته باشد. در برخی مواقع برای محکم‌کاری می‌توان از کلمپ نیز استفاده کرد.
برای ساختمان‌های معمولی که دارای سیستم برقی خاصی نیستند و از موتورخانه آب معمولی به همراه یک مخزن استفاده می‌کنند می‌توان از کابل چاه ارت سایز 50 استفاده کرد. جنس این کابل باید از مس باشد تا توانایی انتقال جریان به صفحه الکترود را داشته باشد.
نکات مهم در محاسبه کابل چاه ارت و یا احداث چاه
- صفحه‌ی رسانای موجود در چاه ارت باید حتماً از جنس مس باشد. این مسئله ربطی به اندازه یا سایز صفحه ندارد، حتی اگر اندازه‌ی آن کوچک هم باشد بازهم باید از جنس مس تهیه شود.
- در صورت استفاده از فولاد در بخش‌هایی از چاه ارت باید به این نکته توجه داشته باشید که فولاد حتماً در برابر خوردگی مقاوم باشد.
- در بخش‌هایی از سیستم چاه ارت می‌توان از فولاد به عنوان پوشش روی کابل و یا صفحه استفاده کرد. در این صورت ضخامت صفحه باید حداقل 16 میلی‌متر باشد.
- به هیچ عنوان نباید از صفحه رسانای آلومینیوم استفاده شود چرا که دارای مقاومت بسیار کمتری نسبت به مس است.
- اتصالات ایجاد شده در چاه ارت همچون محل ورود کابل چاه ارت به داخل زمین ، محل‌های اتصال کابل چاه ارت و سایر بخش‌ها باید به صورت کامل عایق‌بندی شوند.
و اما سخن آخر
در نهایت، محاسبه کابل چاه ارت را نه یک گزینه اختیاری، بلکه یک ضرورت فنی و ایمنی باید در نظر گرفت. بی‌توجهی به مواردی که گفته شد همچون: سطح مقطع، جنس کابل، اصول مهم طراحی چاه ارت و … ممکن است شما را با خطراتی همچون برق‌گرفتگی، آسیب به تجهیزات و نوسان ولتاژ مواجه سازد.
اگر به دنبال انتخابی استاندارد، دقیق و اصولی برای کابل چاه ارت هستید، همین حالا با متخصصان سیمند کابل تماس بگیرید تا بهترین راهکار متناسب با پروژه‌تان به شما پیشنهاد شود.
